Alfabet koptyjski – Wikipedia, wolna encyklopedia

Alfabet koptyjski

Charakterystyka
Rodzaj	fonetyczny
Typ	pismo głoskowe (alfabet)
Kierunek pisma	od lewej do prawej, od góry do dołu
Języki pisma	język koptyjski
Historia
Systemy macierzyste	alfabet grecki, demotyka
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Alfabet koptyjski – alfabetyczne pismo powstałe około I wieku naszej ery, służące do zapisu języka koptyjskiego.

Alfabet koptyjski składa się z 24 liter alfabetu greckiego oraz 6 dodatkowych symboli z demotyki^[1].

Majuskuła	Minuskuła	Wartość liczbowa	Wartość[2]	Grecki odpowiednik
		1	a	Α, α
		2	b	Β, β
		3	g	Γ, γ
		4	d	Δ, δ
		5	ě	Ε, ε
		6	–	Ϛ, ϛ (stigma)
		7	z	Ζ, ζ
		8	ē ê	Η, η
		9	th	Θ, θ
		10	i/j	Ι, ι
		20	k	Κ, κ
		30	l	Λ, λ
		40	m	Μ, μ
		50	n	Ν, ν
		60	ks	Ξ, ξ
		70	ǒ	Ο, ο
		80	p	Π, π
		100	r	Ρ, ρ
		200	s	Σ, σ, ς }
		300	t	Τ, τ
		400	u/v/y	Υ, υ
		500	ph	Φ, φ
		600	k(h)	Χ, χ
		700	ps	Ψ, ψ
		800	ō ô	Ω, ω
			š	brak
		90	f	Ϙ, ϙ (koppa)
			h	brak
			ḥ	brak
			č	brak
			c/kj	Ϙ, ϙ (koppa)
			ti	brak
		900	–	brak

Litery z demotyki służyły do oznaczania egipskich fonemów, nieobecnych w języku greckim^[1]

Hieroglify		Demotyki		Koptyjskie	Wartość
	→		→		[ š ]
	→		→		[ f ]
	→		→		[ h ]
	→		→		[ č ]
	→		→		[ c/kj ]
	→		→		[ ti ]

Pierwsze znane testy zapisane alfabetem starokoptyjskim powstały w I wieku naszej ery i służyły do zapisu tekstów magicznych. Dalszy rozwój pisma koptyjskiego był związany z przyjęciem chrześcijaństwa i tłumaczeniem Nowego Testamentu oraz tekstów biblijnych^[3]. Używanie języka koptyjskiego zostało administracyjnie zakazane w 706 roku i język ten wymarł pomiędzy XV–XVII wiekiem. Obecnie język i pismo koptyjskie są używane jedynie jako język liturgiczny w kościele koptyjskim^[4].

• Alfred F.A.F. Majewicz Alfred F.A.F., Języki świata i ich klasyfikowanie, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989, ISBN 83-01-08163-5, OCLC 749247655  (pol.).
• W. V. Davies: Egipskie hieroglify. Warszawa: RTW, 1998. ISBN 83-86822-89-9.