Komenda Rejonu Uzupełnień Wołkowysk – Wikipedia, wolna encyklopedia

Komenda Rejonu Uzupełnień Wołkowysk (KRU Wołkowysk) – organ wojskowy właściwy w sprawach uzupełnień Sił Zbrojnych II Rzeczypospolitej i administracji rezerw w powierzonym mu rejonie^[1].

Z dniem 1 października 1927 roku na obszarze Okręgu Korpusu Nr III została utworzona Powiatowa komenda Uzupełnień Wołkowysk administrująca powiatem wołkowyskim województwa białostockiego, który został wyłączony z PKU Grodno^[2].

W marcu 1930 roku PKU Wołkowysk była nadal podporządkowana Dowództwu Okręgu Korpusu Nr III w Grodnie i administrowała powiatem wołkowyskim^[3]. W grudniu tego roku komenda posiadała skład osobowy typ IV^[4].

31 lipca 1931 roku gen. dyw. Kazimierz Fabrycy, w zastępstwie ministra spraw wojskowych, rozkazem B. Og. Org. 4031 Org. wprowadził zmiany w organizacji służby poborowej na stopie pokojowej. Zmiany te polegały między innymi na zamianie stanowisk oficerów administracji w PKU na stanowiska oficerów broni (piechoty) oraz zmniejszeniu składu osobowego PKU typ I–IV o jednego oficera i zwiększeniu o jednego urzędnika II kategorii. Liczba szeregowych zawodowych i niezawodowych oraz urzędników III kategorii i niższych funkcjonariuszy pozostała bez zmian^[5].

1 lipca 1938 roku weszła w życie nowa organizacja służby poborowej, zgodnie z którą dotychczasowa PKU Wołkowysk została przemianowana na Komendę Rejonu Uzupełnień Wołkowysk przy czym nazwa ta zaczęła obowiązywać 1 września 1938 roku^[6], z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 roku o powszechnym obowiązku wojskowym^[7].

Komendant rejonu uzupełnień w sprawach dotyczących uzupełnień Sił Zbrojnych i administracji rezerw podlegał bezpośrednio dowódcy Okręgu Korpusu Nr III. Rejon uzupełnień nie uległ zmianie i nadal obejmował powiat wołkowyski^[1].

KRU Wołkowysk była jednostką mobilizującą. Komendant Rejonu Uzupełnień, zgodnie z planem mobilizacyjnym „W”, był odpowiedzialny za przygotowanie i przeprowadzenie mobilizacji czterech jednostek:

• Komendy Placu typ I Wołkowysk,
• kompanii wartowniczej nr 4/32,
• Polowej Składnicy Map nr 3,
• Stacji Zbornej Wołkowysk^[8].

Ostatnia z wymienionych jednostek była mobilizowana w I rzucie mobilizacji powszechnej, natomiast pozostałe w alarmie, w grupie jednostek oznaczonych kolorem czerwonym. Pod względem mobilizacji materiałowej KRU Wołkowysk była przydzielona do 3 Pułku Strzelców Konnych^[8]. Po ogłoszeniu mobilizacji KRU Wołkowysk funkcjonowała w oparciu o etat pokojowy, a pod względem ewidencji i uzupełnień była przydzielona do Ośrodka Zapasowego 29 DP^[9].

Komendanci

• ppłk piech. Andrzej Bakun (IX 1927^[10] – IV 1928 → dyspozycja dowódcy OK III^[11])
• płk art. Czesław Mączyński (IV 1928^[12] – II 1929 → dyspozycja dowódcy OK III^[13])
• mjr art. Aleksander Kawecki (III 1929^[14] – 28 II 1930 → stan spoczynku^[15])
• mjr piech. Władysław Jaskólski (IX 1930^[16] – IV 1932 → stan spoczynku z dniem 30 VI 1932)
• ppłk piech. Antoni Mieczysław Matarewicz (1 V 1932^[17] – XI 1935 → komendant PKU Brześć)
• ppłk piech. Władysław Liro (XI 1935 – 1938 → szef Wydziału Studiów w Dowództwie Broni Pancernych MSWojsk.)
• mjr piech. Zygmunt Kubisz (1939)

Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych PKU w latach 1927–1938^[18][19][20]

• kierownik I referatu administracji rezerw i zastępca komendanta
  • kpt. piech. Józef Cholewa (od IX 1927)
  • mjr piech. Władysław Jaskólski (III 1929 – IX 1930 → komendant PKU)
  • kpt. piech. Mieczysław Odon Dmowski (IX 1930 – VI 1938 → kierownik I referatu KRU)
• kierownik II referatu poborowego
  • por. tab. Antoni Maciejowski (od IX 1927)
  • kpt. piech. Mieczysław Odon Dmowski (III 1930^[21] – IX 1930^[16] → kierownik I referatu)
  • kpt. piech. Kazimierz Władysław Świdziński^[a] (od IX 1930^[27])
• referent – por. piech. Leopold Gadkowski (IX 1927 – IX 1930^[28] → kierownik II referatu PKU Żywiec)

Obsada personalna KRU w marcu 1939^[29][b]

• komendant – mjr piech. Zygmunt Kubisz
• kierownik I referatu ewidencji – kpt. adm. (piech.) Mieczysław Odon Dmowski^[c]
• kierownik II referatu uzupełnień – rtm. adm. (kaw.) Sergiusz Dekoński^[d]

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty. 5 czerwca 1935. Dodatek bezpłatny dla prenumeratorów „Przeglądu Piechoty”. Jagiellońska Biblioteka Cyfrowa, 1935. [dostęp 2016-06-05].
• Witold Jarno: Okręg Korpusu Wojska Polskiego nr IV Łódź 1918-1939. Łódź: Wydawnictwo „Ibidem”, 2001. ISBN 83-88679-10-4.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny „W” i jego ewolucja. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adiutor”, 2010. ISBN 978-83-86100-83-5.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.
• Zeszyty Katyńskie. Marek Tarczyński (red.). T. 4: Listy katyńskiej ciąg dalszy. Straceni na Ukrainie. Niezależny Komitet Historyczny Badania Zbrodni Katyńskiej i Polska Fundacja Katyńska, 1994. ISBN 83-87893-79-X.