Komenda Rejonu Uzupełnień Bielsk Podlaski – Wikipedia, wolna encyklopedia
Historia | |
Państwo | |
---|---|
Rozformowanie | 1939 |
Tradycje | |
Rodowód | PKU Bielsk[1] |
Komendanci | |
Ostatni | mjr Jan Kłoś |
Działania zbrojne | |
kampania wrześniowa | |
Organizacja | |
Dyslokacja | |
Podległość | |
Skład | PKU typ III |
Komenda Rejonu Uzupełnień Bielsk Podlaski (KRU Bielsk Podlaski) – organ wojskowy właściwy w sprawach uzupełnień Sił Zbrojnych II Rzeczypospolitej i administracji rezerw w powierzonym mu rejonie[2].
Historia komendy
[edytuj | edytuj kod]22 grudnia 1928 roku minister spraw wojskowych zmienił nazwę PKU Bielsk na PKU Bielsk Podlaski[3].
18 listopada 1924 roku weszła w życie ustawa z dnia 23 maja 1924 roku o powszechnym obowiązku służby wojskowej[4], a 15 kwietnia 1925 roku rozporządzenie wykonawcze ministra spraw wojskowych do tejże ustawy, wydane 21 marca tego roku wspólnie z ministrami: spraw wewnętrznych, zagranicznych, sprawiedliwości, skarbu, kolei, wyznań religijnych i oświecenia publicznego, rolnictwa i dóbr państwowych oraz przemysłu i handlu[5]. Wydanie obu aktów prawnych wiązało się z przejęciem przez władze cywilne (administracji I instancji) większości zadań związanych z przygotowaniem i przeprowadzeniem poboru[6][7]. Przekazanie większości zadań władzom cywilnym umożliwiło organom służby poborowej zajęcie się wyłącznie racjonalnym rozdziałem rekruta oraz ewidencją i administracją rezerw. Do tych zadań dostosowana została organizacja wewnętrzna powiatowych komend uzupełnień i ich składy osobowe. Poszczególne komendy różniły się między sobą składem osobowym w zależności od wielkości administrowanego terenu[8].
W marcu 1930 roku PKU Bielsk nadal podlegała Dowództwu Okręgu Korpusu Nr IX i administrowała powiatem bielskim[9]. W grudniu tego roku posiadała skład osobowy typ III[10].
31 lipca 1931 roku gen. dyw. Kazimierz Fabrycy, w zastępstwie ministra spraw wojskowych, rozkazem B. Og. Org. 4031 Org. wprowadził zmiany w organizacji służby poborowej na stopie pokojowej. Zmiany te polegały między innymi na zamianie stanowisk oficerów administracji w PKU na stanowiska oficerów broni (piechoty) oraz zmniejszeniu składu osobowego PKU typ I–IV o jednego oficera i zwiększeniu o jednego urzędnika II kategorii. Liczba szeregowych zawodowych i niezawodowych oraz urzędników III kategorii i niższych funkcjonariuszy pozostała bez zmian[11].
1 lipca 1938 roku weszła w życie nowa organizacja służby uzupełnień, zgodnie z którą dotychczasowa PKU Bielsk została przemianowana na Komendę Rejonu Uzupełnień Bielsk Podlaski przy czym nazwa ta zaczęła obowiązywać 1 września 1938 roku[12], z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 roku o powszechnym obowiązku wojskowym[13]. Obok wspomnianej ustawy i rozporządzeń wykonawczych do niej, działalność KRU Bielsk Podlaski normowały przepisy służbowe MSWojsk. D.D.O. L. 500/Org. Tjn. Organizacja służby uzupełnień na stopie pokojowej z 13 czerwca 1938 roku. Zgodnie z tymi przepisami komenda rejonu uzupełnień była organem wykonawczym służby uzupełnień[14] .
Komendant rejonu uzupełnień w sprawach dotyczących uzupełnień Sił Zbrojnych i administracji rezerw podlegał bezpośrednio dowódcy Okręgu Korpusu Nr IX, który był okręgowym organem kierowniczym służby uzupełnień. Rejon uzupełnień nie uległ zmianie i nadal obejmował powiat bielski[2].
Obsada personalna
[edytuj | edytuj kod]Poniżej przedstawiono wykaz oficerów zajmujących stanowisko komendanta Powiatowej Komendy Uzupełnień i komendanta rejonu uzupełnień oraz wykaz osób funkcyjnych (oficerów i urzędników wojskowych) pełniących służbę w PKU Bielsk oraz PKU i KRU Bielsk Podlaski, z uwzględnieniem najważniejszych zmian organizacyjnych przeprowadzonych w 1926 i 1938 roku.
- Komendanci
- płk piech. Fabian Kobordo (1922 – II 1924 → 3 psp[15])
- ppłk piech. Bolesław I Sokołowski[a] (II 1924[15] – 31 VII 1926 → stan spoczynku[18])
- ppłk piech. Piotr II Raczko[b] (1 VIII 1926[21] – IV 1928 → dyspozycja dowódcy OK IX[22])
- mjr piech. Konstanty Bilczyński (od III 1929[23], był w 1935[24])
- mjr piech. Władysław Roman Mażewski (do V 1939[25] → dowódca I/75 pp)
- mjr piech. Jan Kłoś (V – IX 1939, zaginął[26])
- I referent
- mjr jazdy Albin Konstanty Gołko (1923)
- kpt. kanc. Włodzimierz Dzerowicz (X 1924[29] – II 1926 → kierownik I referatu)
- II referent
- urzędnik wojsk. XI rangi / por. kanc. Czesław Wituski (do X 1925 → kierownik Registratury w Dep. I MSWojsk.[30])
- por. kanc. Władysław IV Zaleski (XI 1925[31] – II 1926 → kierownik II referatu)
- oficer instrukcyjny
- por. piech. Mieczysław Włodarski (do XII 1923 → 22 pp[32])
- por. piech. Tadeusz Kawalec (XII 1923[32] – XI 1924[33] → 34 pp)
- por. piech. Zbigniew Ciągliński[c] (XI 1924[33] – V 1925[35] → 34 pp)
- kpt. piech. Jerzy Stanisław Dembowski (V 1925[35] – II 1926[36] → oficer PW 35 pp)
- oficer ewidencyjny Bielsk Podlaski – urzędnik wojsk. XI rangi / por. kanc. Tadeusz Bielicki (od I 1923[37])
- kierownik I referatu administracji rezerw i zastępca komendanta
- kpt. kanc. Włodzimierz Dzerowicz (II 1926 – IX 1927 → kierownik kancelarii 15 DP[43])
- mjr piech. Konstanty Bilczyński (X 1927[44] – III 1929 → komendant)
- mjr piech. Edwin Krakowski[d] (p.o. III[48] – VII 1929[49] → dyspozycja dowódcy OK IX)
- mjr piech. Michał Witek (III 1930[50] – 15 VII 1931[51] → PKU Sosnowiec)
- kpt. piech. Antoni Pasikowski[e] (VII 1931[51] – IV 1934[54] → dyspozycja dowódcy OK IX)
- kpt. piech. Ludwik Władysław Babiński (VI 1934[55] – VI 1938 → kierownik I referatu KRU)
- kierownik II referatu poborowego
- referent
- por. piech. Aleksander Jeśman (od II 1926)
- por. piech. Kazimierz II Kujawski (1928)
- komendant – mjr piech. Władysław Roman Mażewski
- kierownik I referatu ewidencji – kpt. adm. (piech.) Ludwik Władysław Babiński[h] (do IX 1939, zaginął[63])
- kierownik II referatu uzupełnień – kpt. piech. Stefan Ciosański[i]
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Bolesław I Sokołowski (ur. 9 grudnia 1873). Do 23 maja 1923 pełnił służbę na stanowisku komendanta PKU Modlin, a następnie został przydzielony do Rezerwa Oficerów Sztabowych DOK I[16]. 31 marca 1924 został mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z 1 lipca 1923 i 2. lokatą w korpusie oficerów piechoty[17].
- ↑ W lutym 1925 roku, jako oficer rezerwy powołany do służby czynnej został odkomenderowany z 68 pp do PKU Radom na sześć miesięcy celem odbycia praktyki poborowej[19]. Z dniem 1 marca 1925 roku został przemianowany na oficera zawodowego w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z 1 lipca 1919 roku i 3. lokatą w korpusie oficerów piechoty[20]. Z dniem 1 sierpnia 1926 roku został przydzielony z PKU Radom do PKU Bielsk Podlaski na stanowisko komendanta. W kwietniu 1928 roku został zwolniony z zajmowanego stanowiska i oddany do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr IX.
- ↑ Kpt. piech. Zbigniew Ciągliński (ur. 19 lipca 1988 w Siedlcach) był odznaczony Krzyżem Walecznych. Pełnił służbę w Dowództwie Okręgu Korpusu Nr IX w Brześciu. W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku dostał się do niemieckiej niewoli. Przebywał w Oflagu II B, a od 17 września 1940 roku w Oflagu II C Woldenberg[34] .
- ↑ Mjr piech. Edwin Krakowski (ur. 6 października 1887) w czasie I wojny światowej walczył w szeregach armii austro-węgierskiej. Jego oddziałem macierzystym był 58 pp. Na stopień porucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 lipca 1915 roku. Był odznaczony Signum Laudis – Brązowym Medalem Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej, Srebrnym Medalem Waleczności 1 i 2 klasy, Krzyżem Wojskowym Karola i Krzyżem Pamiątkowym Mobilizacji 1912–1913[45]. Na stopień majora został mianowany ze starszeństwem z 1 lipca 1923 roku w korpusie oficerów piechoty. W 1928 roku był komendantem kadry baonu zapasowego 67 pp w Brodnicy[46]. Z dniem 30 listopada 1929 roku został przeniesiony w stan spoczynku[47].
- ↑ Kpt. piech. Antoni Pasikowski (ur. 17 września 1891) był odznaczony Medalem Niepodległości[52]. Do Wojska Polskiego został przyjęty z byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej. Z dniem 31 sierpnia 1934 roku został przeniesiony w stan spoczynku[53].
- ↑ Por. piech. Andrzej Jarski (ur. 10 lipca 1896) był odznaczony Krzyżem Walecznych (dwukrotnie)[57]. Do Wojska Polskiego został przyjęty z armii austro-węgierskiej. Pełnił służbę w PKU Złoczów na stanowisku oficera ewidencyjnego na powiat zborowski, pozostając oficerem nadetatowym 78 s. 1 maja 1923 roku został przydzielony do PKU Buczacz na stanowisko I referenta. W maju 1926 roku został zatwierdzony w PKU Buczacz na stanowisku kierownika II referatu poborowego. W kwietniu 1928 roku został przydzielony do PKU Bielsk Podlaski na takie samo stanowisko. W grudniu 1929 roku ogłoszono jego przydział do PKU Czortków na stanowisko referenta[58], lecz 29 stycznia 1930 roku zarządzenie w tej sprawie zostało unieważnione[59]. Do lata 1941 roku przebywał w Obozie NKWD w Griazowcu.
- ↑ Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939 roku[61].
- ↑ Kpt. adm. (piech.) Ludwik Władysław Babiński (ur. 28 października 1892) był odznaczony Krzyżem Walecznych, Medalem Niepodległości i Srebrnym Krzyżem Zasługi[62].
- ↑ Kpt. piech. Stefan Ciosański (ur. 10 lipca 1899) był odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi. Na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1937 roku i 5. lokatą w korpusie oficerów piechoty[64].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Almanach oficerski 1923/24 ↓, s. 38.
- ↑ a b Dz.U. z 1939 r. nr 20, poz. 131.
- ↑ Dz.Rozk. MSWojsk. Nr 36 z 22 grudnia 1928 roku, poz. 401.
- ↑ Dz.U. z 1924 r. nr 61, poz. 609.
- ↑ Dz.U. z 1925 r. nr 37, poz. 252.
- ↑ Jarno 2001 ↓, s. 169.
- ↑ Moczyński 1928 ↓, s. 393, autor użył sformułowania „wszystkie czynności przygotowawcze do poboru, jak również jego przeprowadzenie przeszły do władz administracyjnych”, co nie odpowiadało podziałowi kompetencji władz wojskowych i cywilnych, określonych we wspomnianych aktach prawa.
- ↑ Moczyński 1928 ↓, s. 393–394.
- ↑ Dz.U. z 1930 r. nr 31, poz. 270.
- ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 40 z 23 grudnia 1930 roku, poz. 471.
- ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 23 z 31 lipca 1931 roku, poz. 290.
- ↑ Jarno 2001 ↓, s. 173.
- ↑ Dz.U. z 1938 r. nr 25, poz. 220.
- ↑ Historia WKU Suwałki ↓.
- ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 7 lutego 1924 roku, s. 49.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 36 z 5 czerwca 1923 roku, s. 376.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 2 kwietnia 1924 roku, s. 166.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 28 z 19 lipca 1926 roku, s. 223.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 21 z 24 lutego 1925 roku, s. 92.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 31 z 17 marca 1925 roku, s. 147.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 30 z 31 lipca 1926 roku, s. 240.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 128.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 12 marca 1929 roku, s. 92.
- ↑ Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 16.
- ↑ a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 844.
- ↑ Porycki 2011 ↓, s. 29.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1460, 1553, 1570.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1328.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 110 z 15 października 1924 roku, s. 613.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 115 z 30 października 1925 roku, s. 622.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 119 z 12 listopada 1925 roku, s. 644.
- ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 76 z 12 grudnia 1923 roku, s. 712.
- ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 125 z 28 listopada 1924 roku, s. 705.
- ↑ Straty ↓.
- ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 57 z 27 maja 1925 roku, s. 285.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926 roku, s. 6.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 20 stycznia 1923 roku, s. 55.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926 roku, s. 18.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 122, 142, 144.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 510.
- ↑ Lista starszeństwa 1933 ↓, s. 16, 39, 86.
- ↑ Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 16, 53, 86.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 23 z 10 września 1927 roku, s. 274.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 25 z 31 października 1927 roku, s. 301.
- ↑ Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918, s. 148, 645.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 81, 171.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 18 października 1929 roku, s. 330.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 12 marca 1929 roku, s. 90.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929 roku, s. 186.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 31 marca 1930 roku, s. 103.
- ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 12.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 19 marca 1934 roku, s. 112.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934 roku, s. 283.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 30 marca 1934 roku, s. 134.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 155.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 24 z 26 września 1927 roku, s. 287.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 80.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 23 grudnia 1929 roku, s. 400.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 29 stycznia 1930 roku, s. 39.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 158.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. VI.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 298.
- ↑ Porycki 2011 ↓, s. 4.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 52.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-02-09].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1 lipca 1933. Warszawa: Przegląd Piechoty, 1933.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty. 5 czerwca 1935. Dodatek bezpłatny dla prenumeratorów „Przeglądu Piechoty”. Jagiellońska Biblioteka Cyfrowa, 1935. [dostęp 2016-06-05].
- Karol Firich, Stanisław Krzysik, Tadeusz Kutrzeba, Stanisław Müller, Józef Wiatr: Almanach oficerski na rok 1923/24 zeszyt 2, dział III. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1923.
- Witold Jarno: Okręg Korpusu Wojska Polskiego nr IV Łódź 1918-1939. Łódź: Wydawnictwo „Ibidem”, 2001. ISBN 83-88679-10-4.
- Jarosław Kowalewski: Historia Wojskowej Komendy Uzupełnień w Suwałkach. Wojskowa Komenda Uzupełnień w Suwałkach. [dostęp 2019-05-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-05-18)].
- Janusz Porycki: Lista mieszkańców Bielska Podlaskiego zabitych, rannych, deportowanych, zaginionych, represjonowanych w okresie II wojny światowej. Urząd Miejski w Ciechanowcu, 2011. [dostęp 2020-10-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-13)].
- Henryk Moczyński: Służba poborowa. W: Dziesięciolecie Odrodzenia Polskiej Siły Zbrojnej 1918–1928. Henryk Stanisław Mościcki (red.) Włodzimierz Dzwonkowski (red.) Tadeusz Bałaban (red.). Warszawa: Tadeusz Złotnicki, 1928, s. 391–394.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2019-08-18].