Sojuz 4 – Wikipedia, wolna encyklopedia

Sojuz 4
	Dane misji
Indeks COSPAR	1969-004A
Zaangażowani	ZSRR
Oznaczenie kodowe	Амур
	Pojazd
Statek kosmiczny	Sojuz 7K-OK
Masa pojazdu	6625 kg
Rakieta nośna	Sojuz
	Załoga
Załoga	Władimir Szatałow
Załoga powrotna	Władimir Szatałow, Aleksiej Jelisiejew, Jewgienij Chrunow
	Start
Miejsce startu	Bajkonur, Kazachstan
Początek misji	14 stycznia 1969 (07:30:00 UTC)
Wyjście w przestrzeń kosmiczną	37 min
	Orbita okołoziemska
Apogeum	224 km
Perygeum	213 km
Okres orbitalny	88,8 min
Inklinacja orbity	51,7°
	Lądowanie
Miejsce lądowania	51°07,8′N 57°14,4′E/51,130000 57,240000
Lądowanie	17 stycznia 1969 (06:50:47 UTC)
Czas trwania misji	2 d, 23 h, 20 min, 47 s
Liczba okrążeń Ziemi	48
	Program Sojuz
	Multimedia w Wikimedia Commons

Sojuz 4 (kod wywoławczy Амур - „Amur”) – radziecki pojazd kosmiczny, należący do programu Sojuz. Pojazd wystrzelono 14 stycznia 1969 z kosmonautą Władimirem Szatałowem na pokładzie. Celem misji było wykonanie manewru dokowania z kapsułą Sojuz 5, przyjęcie na pokład dwójki kosmonautów z tamtego statku i powrót. Manewru tego nie udało się z różnych powodów przeprowadzić podczas trzech poprzednich misji Sojuzów.

Załoga

Podstawowa

Władimir Szatałow (1)

Spacer kosmiczny

Pierwsze wyjście: Jelisiejew i Chrunow
Początek wyjścia: 16 stycznia 1969, 12:43:00 UTC
Koniec wyjścia: 16 stycznia, 13:15 UTC
Czas: 37 minut

Przebieg misji

Pojazdy połączyły się 16 stycznia. Było to pierwsze udane dokowanie dwóch załogowych pojazdów kosmicznych. Jewgienij Chrunow i Aleksiej Jelisiejew natychmiast rozpoczęli na pokładzie Sojuza 5 przygotowania do wyjścia w przestrzeń, zakładając kombinezony Jastrieb. Boris Wołynow pozostał w swoim statku Sojuz 5, filmując przygotowania kolegów.

Podczas trzydziestego piątego okrążenia Ziemi, obaj kosmonauci opuścili swój pojazd. Był to dopiero drugi radziecki spacer kosmiczny. Po niewielkich trudnościach – jedna z lin Chrunowa zaplątała się – kosmonauci przeszli na pokład Sojuza 4, wchodząc przez służący jako śluza powietrzna moduł orbitalny pojazdu. Obie kapsuły rozdzieliły się po 4 godzinach i 35 minutach wspólnego lotu. Sojuz 4 wszedł w atmosferę i wylądował 100 km na południowy wschód od Karagandy w Kazachstanie 17 stycznia 1969.

Powodzenie misji dowiodło, że wykonanie czynności przewidywanych w radzieckim programie księżycowym jest możliwe. Radziecki plan zakładał, że kosmonauta, który wyląduje na Księżycu, będzie musiał wykonać spacer kosmiczny między orbiterem a zacumowanym do niego lądownikiem – radzieckie pojazdy nie posiadały wewnętrznego połączenia.

Incydent po powrocie

Po uroczystym powrocie kosmonautów do Moskwy 22 stycznia doszło do incydentu związanego z próbą zamachu na życie radzieckiego przywódcy Leonida Breżniewa. Po oficjalnym powitaniu kosmonautów na lotnisku Wnukowo-2 przez Breżniewa, mieli oni być zawiezieni na Kreml w celu ich uroczystej dekoracji. W drodze na Kreml, limuzyna ZiŁ-111G, w której jechali Szatałow, Jelisiejew, Chrunow, Wołynow i Gieorgij Bieriegowoj została ostrzelana z dwóch pistoletów przez dezertera z armii chorążego Wiktora Iljina^[1] (według innych źródeł, w samochodzie jechali Bieriegowoj, Leonow, Nikołajew i Tierieszkowa). Zamachowiec sądził, że samochodem jedzie Breżniew, który jednak jechał inną trasą. Kierowca Ilja Żarkow poniósł śmierć, lecz nikt z kosmonautów nie został ranny, z wyjątkiem Bieriegowoja lekko poranionego odłamkami szkła^[1]. Zamachowiec został uznany później za niepoczytalnego.

Zobacz też

Przypisy

↑ ^a ^b ZiŁ-111G/111D, Awtolegiendy SSSR, nr 29, DeAgostini, 2010, ISSN 2071-095X (ros.), s.7.

Linki zewnętrzne

Sojuz 4 na stronie Spacefacts (ang.)
Mark Wade: Soyuz 4. Encyclopedia Astronautica. [dostęp 2013-09-21]. (ang.).

[zil-1] ZiŁ-111G/111D, Awtolegiendy SSSR, nr 29, DeAgostini, 2010, ISSN 2071-095X (ros.), s.7.

[1]

Sojuz 7K-OK (1966–1971)	1 2a 3 4 5 6 7 8 9
Sojuz 7KT-OK (1971)	10 11
Sojuz 7K-T (1973–1981)	12 13 14 15 17 18a† 18 21 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
Sojuz 7K-TM (1975–1976)	16 19 22
Sojuz-T (1976–1986)	T-2 T-3 T-4 T-5 T-6 T-7 T-8 T-9 T-10-1† T-10 T-11 T-12 T-13 T-14 T-15
Sojuz-TM (1986–2003)	TM-2 TM-3 TM-4 TM-5 TM-6 TM-7 TM-8 TM-9 TM-10 TM-11 TM-12 TM-13 TM-14 TM-15 TM-16 TM-17 TM-18 TM-19 TM-20 TM-21 TM-22 TM-23 TM-24 TM-25 TM-26 TM-27 TM-28 TM-29 TM-30 TM-31 TM-32 TM-33 TM-34
Sojuz-TMA (2003–2012)	TMA-1 TMA-2 TMA-3 TMA-4 TMA-5 TMA-6 TMA-7 TMA-8 TMA-9 TMA-10 TMA-11 TMA-12 TMA-13 TMA-14 TMA-15 TMA-16 TMA-17 TMA-18 TMA-19 TMA-20 TMA-21 TMA-22
Sojuz-TMA-M (2010–2016)	TMA-01M TMA-02M TMA-03M TMA-04M TMA-05M TMA-06M TMA-07M TMA-08M TMA-09M TMA-10M TMA-11M TMA-12M TMA-13M TMA-14M TMA-15M TMA-16M TMA-17M TMA-18M TMA-19M TMA-20M
Sojuz-MS (2016–trwa)	MS-01 MS-02 MS-03 MS-04 MS-05 MS-06 MS-07 MS-08 MS-09 MS-10† MS-11 MS-12 MS-13 MS-15 MS-16 MS-17 MS-18 MS-19 MS-20 MS-21 MS-22 MS-23 MS-24 MS-25
Loty planowane	MS-26 MS-27
Loty bezzałogowe	Kosmos 133 Kosmos 140 Kosmos 186 Kosmos 188 Kosmos 212 Kosmos 213 Kosmos 238 Sojuz 2 Kosmos 379 Kosmos 398 Kosmos 434 Kosmos 496 Kosmos 573 Kosmos 613 Kosmos 638 Kosmos 656 Kosmos 670 Kosmos 672 Kosmos 772 Sojuz 20 Kosmos 869 Kosmos 1001 Kosmos 1074 Sojuz T-1 Sojuz TM-1 Sojuz MS-14
Rakiety nośne	Sojuz (1966–1975) Sojuz-U (1973–2017) Sojuz-U2 (1985–1995) Sojuz-FG (2002–2019) Sojuz 2 (2004 – dziś)