113 Eskadra Myśliwska Nocna – Wikipedia, wolna encyklopedia

113 Eskadra Myśliwska Nocna
	; Znak malowany na samolotach eskadry
	Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1930
Rozformowanie	1938
	Organizacja
Dyslokacja	Garnizon Warszawa
Rodzaj wojsk	Lotnictwo

113 eskadra myśliwska nocna – doświadczalny pododdział lotnictwa myśliwskiego Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej.

Godłem eskadry był^[1]^[2]:

biały grot na tle czerwonego kwadratu z białą obwódką na samolotach Breguet XIX;
czerwono-czarny „Ikar” na tle pełni księżyca na samolotach Potez XXV

Formowanie i szkolenie

113 eskadra myśliwska nocna powołana została rozkazem MSWojsk. Dep. Aero. L. 269/tjn. 30 Aer. Og. Org. z 20 lutego 1930. Rozkaz dzienny dowódcy 1 pułku lotniczego nr 149/30 z 2 lipca 1930 zapoczątkował proces formowania^[1]. Eskadra podlegała dowódcy II dywizjonu niszczycielskiego nocnego. Sformowanie tej specjalnej jednostki miało charakter doświadczalny i przez cały okres jej istnienia nie wyszło poza sferę doświadczeń^[3].

Początkowym wyposażeniem eskadry było pięć samolotów Breguet XIX B.2 z oprzyrządowaniem przystosowanym do lotów nocnych. Każdy z samolotów był w innym kolorze: niebieski, ciemnobrązowy, czarny, khaki i ciemnozielony. Do eskadry przyjmowano pilotów po kursie nocnego pilotażu oraz pilotów myśliwskich.

W maju 1931 po raz pierwszy klucz 113 eskadry wziął udział w ćwiczeniach OPL w Białej Podlaskiej. Na przełomie sierpnia i września 1932 eskadra uczestniczyła w ćwiczeniach 11 Grupy Artylerii na poligonie Trauguttowo^[3].

W październiku 1932 eskadra wymieniła posiadane Breguety na samoloty Potez XXV^[3].

W dniach 19–20 lipca eskadra współdziałała na ćwiczeniach w okolicach Brześcia z 11 Grupą Artylerii, a we wrześniu w okolicach Grodna operując z lotniska Karolin^[4].

Rozwój techniki lotniczej wykazywał coraz mniejszą przydatność 113 eskadry nocnej. W wykonaniu rozkazu MSWojsk. L.dz. 2446/tjn. Org. z dn. 7 lipca 1933, sformowany został IV/1 dywizjon myśliwski w składzie 113 i 114 eskadry. Tym samym rozkazem 113 eskadra myśliwska nocna przekształcona została się w jednostkę zapasową wyposażoną w samoloty Potez XXV B2.

Rozkazem B. Og. Org. MSWojsk. L. 1548/Tjn. Org. z 14 lipca 1934 I wiceminister spraw wojskowych zatwierdził z dniem 1 czerwca 1934 nowy skład osobowy 113 eskadry myśliwskiej nocnej^[5].

W grudniu 1938 została rozwiązana^[6].

Dowództwo eskadry

dowódca – kpt. pil. Józef Werakso (2 VII 1930 – XII 1938)
zastępca dowódcy – por. pil. Władysław Prohazka.
szef mechaników – st. majster wojsk. Feliks Styk

Przypisy

↑ ^a ^b Pawlak 1989 ↓, s. 79.
↑ Kowalski 1981 ↓, s. 117 i 128.
↑ ^a ^b ^c Pawlak 1989 ↓, s. 80.
↑ Pawlak 1989 ↓, s. 81.
↑ Rozkaz L. 1548/Tjn. Org. Reorganizacja 113-ej eskadry. [w:] Oddział II, sygn. I.303.4.4940, s. 331 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-02-18].
↑ Pawlak 1989 ↓, s. 82.

Bibliografia

Tomasz Kowalski: Godło i barwa w lotnictwie polskim 1918–1939. Toruń: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1981. ISBN 83-206-0149-5.
Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w latach 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1989. ISBN 83-206-0760-4.

[CITEREFPawlak198979-1] Pawlak 1989 ↓, s. 79.

[CITEREFKowalski1981117_i_128-2] Kowalski 1981 ↓, s. 117 i 128.

[CITEREFPawlak198980-3] Pawlak 1989 ↓, s. 80.

[CITEREFPawlak198981-4] Pawlak 1989 ↓, s. 81.

[5] Rozkaz L. 1548/Tjn. Org. Reorganizacja 113-ej eskadry. [w:] Oddział II, sygn. I.303.4.4940, s. 331 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-02-18].

[CITEREFPawlak198982-6] Pawlak 1989 ↓, s. 82.

[:1-7] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v ^w ^x ^y ^z ^aa ^ab ^ac ^ad ^ae ^af ^ag ^ah ^ai ^aj ^ak ^al ^am ^an ^ao ^ap ^aq ^ar ^as ^at ^au ^av ^aw ^ax ^ay ^az ^ba ^bb ^bc ^bd ^be ^bf ^bg ^bh ^bi ^bj ^bk ^bl ^bm ^bn ^bo ^bp ^bq ^br ^bs ^bt ^bu ^bv ^bw ^bx ^by ^bz ^ca ^cb ^cc ^cd ^ce ^cf ^cg ^ch ^ci ^cj ^ck ^cl ^cm ^cn ^co ^cp ^cq ^cr ^cs ^ct ^cu obcej produkcji lub konstrukcji, używane przez Wojsko Polskie

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[A]

Myśliwskie	Albatros D.II^[A] Albatros D.III^[A] Albatros D.III (Oef)^[A] Albatros D.V^[A] Ansaldo A.1 Balilla^[A] Ansaldo SVA.5^[A] Blériot-SPAD S.51^[A] Blériot-SPAD S.61^[A] Bristol F.2 Fighter^[A] Fokker D.VII^[A] Fokker D.VIII^[A] Halberstadt C.V^[A] Halberstadt CL.II^[A] Halberstadt CL.IV^[A] Hannover CL.II^[A] Hannover CL.V^[A] Martinsyde F.4^[A] Nieuport 16^[A] Nieuport 17^[A] Nieuport 23^[A] Nieuport 24^[A] Nieuport 27^[A] Pfalz D.XII^[A] PWS-A^[A] PWS-10 PZL P.7 PZL P.11 RAF S.E.5^[A] Sopwith Camel^[A] Sopwith Dolphin^[A] SPAD S.VII^[A] SPAD S.XIII^[A] Wibault 70^[A]
Bombowe	Airco DH.9^[A] Albatros C.X^[A] Albatros C.XII^[A] Breguet 14^[A] Breguet 19^[A] Farman F-68 Goliath^[A] Fokker F.VII^[A] Friedrichshafen G.III^[A] Gotha G.IV^[A] PZL.23 Karaś PZL.37 Łoś Rumpler C.I^[A] LWS-6 Żubr
Samoloty rozpoznawcze i łącznikowe (towarzyszące)	AEG C.IV^[A] Albatros B.II^[A] Albatros C.I^[A] Albatros C.III^[A] Albatros C.V^[A] Albatros C.VII^[A] Albatros C.X^[A] Albatros C.XII^[A] Albatros C.XV^[A] Anatra Anasal^[A] Ansaldo A.300^[A] Ansaldo SVA-9^[A] Aviatik C.III^[A] Breguet 14^[A] Breguet 19^[A] De Havilland DH.60 Moth^[A] DFW C.V^[A] Hannover CL.II^[A] Hansa-Brandenburg C.I^[A] Lloyd C.II^[A] Lloyd C.IV^[A] Lloyd C.V^[A] Lublin R.X Lublin R.XIII LWS-3 Mewa LVG B.I^[A] LVG C.II^[A] LVG C.V^[A] LVG C.VI^[A] Oeffag C.I^[A] Oeffag C.II^[A] Potez XV^[A] Potez XXV^[A] Potez XXVII^[A] PWS-5 PZL Ł.2 Rumpler C.I^[A] Rumpler C.VII^[A] Rumpler C.VIII^[A] RWD-14 Czapla Salmson 2^[A]
Szkolne	Albatros B.I^[A] Albatros B.II^[A] LVG B.I^[A] Bartel BM-4 Bartel BM-5 Hansa-Brandenburg B.I^[A] Caudron G.III^[A] Hanriot H.19^[A] Hanriot H.28 Morane-Saulnier MS.35^[A] PWS-12 PWS-16 PWS-18 PWS-26 Rumpler C.VIII^[A] RWD-8 Lublin R.VIII Lublin R-XIV RWD-17
Szturmowe	Albatros J.I^[A]
Transportowe i sanitarne	Lublin R.XVI LWS-2
Wodnosamoloty	CANT Z.506^[A] CAMS-30^[A] Friedrichshafen FF.33^[A] Friedrichshafen FF.49^[A] Latham 43^[A] LeO H.13^[A] LeO H.135B3^[A] Lublin R.VIII Lublin R.XIII Lübeck-Travemünde F4^[A] Macchi M.9^[A] Schreck FBA-17H^[A]
Balony i sterowce	Parseval-Sigsfeld^[A] Caquot typ R^[A] WBS-Caquot DB^[A] WBS-Caquot N-NN^[A] WBS model 39 WBS Jumping WBS E2 Zodiac VZ-11 Lech^[A] Gwiazda Polski
Samoloty prototypowe	Bartel BM-2 Bartel BM-3 Bartel BM-6 CWL WZ-X Lublin R-XX Nikol A-2 PWS-1 PWS-6 PWS-11 PWS-15 PWS-19 PWS-33 Wyżeł PWS-35 Ogar PWS-40 Junak PZL P.1 PZL P.6 PZL P.8 PZL.12 PZL.38 Wilk PZL.42 PZL.46 Sum PZL.50 Jastrząb
Projekty	Bartel BM-1 CWL WZ-VIII CWL WZ-IX Pteranodon PWS-2 PWS-3bis PWS-20ter/hydro PWS-22 PWS-40 PWS-42 PZL.3 PZL.8 PZL.9 PZL.15 PZL.18 PZL P.28 PZL.39 PZL.45 Sokół PZL.48 Lampart PZL.49 Miś PZL.53 Jastrząb II PZL.54 Ryś PZL.55 PZL.56 Kania PZL Łosoś RWD-22 RWD-25 WBS LOPP (sterowiec)
Produkowane na eksport	PZL P.24 PZL.43

Znak malowany na samolotach eskadry
Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1930
Rozformowanie	1938
Organizacja
Dyslokacja	Garnizon Warszawa

Rodzaj wojsk	Lotnictwo