Browary w Polsce – Wikipedia, wolna encyklopedia

Browary w Polsce – lista browarów w Polsce. Stan na styczeń 2022 r. obejmuje 286 czynnych warzelni komercyjnych^[1]. 18 browarów jest w posiadaniu 4 największych grup piwowarskich, których łączna produkcja wynosi ok. 90% rynku. Około 9 procent przypada na browary średnie/regionalne i 0,5–1% na najmniejsze browary rzemieślnicze i restauracyjne, które jednak ilościowo stanowią zdecydowaną większość^[2].

 Osobny artykuł: Piwo w Polsce.

W roku 1922 Polska miała najwięcej browarów w dotychczasowej historii – 243 – tę liczbę przekroczyła dopiero pod koniec 2 dekady XXI wieku. W roku 1925 władze państwowe zdecydowały się wprowadzić zakaz warzenia piwa zawierającego mniej niż 9% ekstraktu i znieść wszelkie ograniczenia dotyczące przerobu jęczmienia. W 1928 piwo warzyło 179 browarów, w roku 1931 – 184 browary, w 1932 – 173. W roku 1970 w Polsce było 97 browarów, w latach 1981–1990 browarów było 80, w latach 1993–1996 czynnych było ponad sto. Od roku 1996 liczba browarów systematycznie zmniejszała się, aż do roku 2010, kiedy to mieliśmy najmniej czynnych browarów (licząc od odzyskania niepodległości w roku 1918) – 64.

W 2011 roku w Polsce były czynne 73 zakłady piwowarskie. Wśród nich – 44 browary przemysłowe i rzemieślnicze oraz 29 browarów restauracyjnych. Na rynku istniały cztery duże koncentracje zakładów w ramach jednego przedsiębiorstwa, zwane grupami piwowarskimi: Carlsberg Polska, Grupa Żywiec, Kompania Piwowarska i Van Pur. Największą z nich była Kompania Piwowarska, która posiadała trzy duże browary przemysłowe o łącznych mocach produkcyjnych wynoszących około 15 milionów hektolitrów piwa rocznie i mająca około 40% udziału w polskim rynku piwa. Rok 2013 był historycznym rokiem, ponieważ otwarto aż 21 nowych browarów, a zlikwidowano tylko 3. Na koniec roku 2013 w Polsce było więc 97 browarów. W kolejnych latach nastąpił znaczny wzrost liczby browarów – w 2016 było ich już 210^[3], a w 2018 – 318^[4].

Rynek piwowarski w Polsce należy do najszybciej rozwijających się gałęzi gospodarki. Przyczyną tego jest sukcesywny wzrost spożycia piwa, zmiana preferencji konsumentów, którzy wybierają coraz częściej słabsze alkohole oraz podniesienie poziomu technologicznego, który jest obecnie jednym z najwyższych na świecie. Polska branża piwowarska co roku przechodzi dynamiczne zmiany. Bardzo często dochodzi do zamykania zakładów piwowarskich. Jednak w ich miejsce powstają nowe. Tendencją ostatnich kilku lat jest wzrost liczby browarów kontraktowych, rzemieślniczych i restauracyjnych w stosunku do zmniejszającej się liczby browarów przemysłowych.

Trzech największych producentów piwa w Polsce: Carlsberg Polska, Grupa Żywiec, Kompania Piwowarska zrzeszonych jest w Związku Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego – Browary Polskie. Kilkunastu z pozostałych wytwórców piwa w tym właścicieli browarów restauracyjnych skupia Stowarzyszenie Regionalnych Browarów Polskich – Polskie Piwo. Obie organizacje mają na celu m.in. reprezentowanie interesów ich członków wobec administracji państwowej oraz samorządowej.

Producenci piwa w Polsce mają obowiązek opłacania podatku akcyzowego (przeważnie prowadząc skład podatkowy), posiadania koncesji na sprzedaż wyrobów alkoholowych. Dodatkowo sprzedaż wyrobów piwowarskich obciążona jest 23% podatkiem VAT.

Poniżej wymienione są 4 największe grupy piwowarskie w Polsce, posiadające łącznie ok. 90% rynku piwa. Carlsberg, Kompania Piwowarska i Grupa Żywiec to międzynarodowe koncerny, jedynie Van Pur jest polską grupą piwowarską.

Poniższa lista obejmuje wszystkie pozostałe warzelnie komercyjne w Polsce, w tym restauracyjne, rzemieślnicze, regionalne, uczelniane itp. Lista nie zawiera tzw. browarów kontraktowych.

 Osobny artykuł: Browary restauracyjne w Polsce.

• 
  Browar Bosman
• 
  Browar Okocim
• 
  Browar Łomża
• 
  Browar Książęcy
• 
  Browar Nr 1 w Łodzi
• 
  Browar Namysłów
• 
  Browar Haust
• 
  Browar Spiż we Wrocławiu
• 
  Browar Grybów

Zobacz publikację Piwowarstwo domowe w Wikibooks

• Stowarzyszenie Regionalnych Browarów Polskich
• Związek Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego w Polsce
• Bractwo Piwne
• Chmielaki Krasnostawskie
• Piwo Roku
• Festiwal Dobrego Piwa

• Ziemowit Fałat, Renata Górska, Paweł Plinta, Andrzej Sadownik, Dariusz Wojtala: Przewodnik piwosza. Bielsko–Biała: Pascal, 2002, ISBN 83-7304-030-7.
• Tadeusz Kaczmarek: Księga piw i browarów polskich. Warszawa: Wydawnictwo BC, 1994, ISBN 83-902514-0-X.
• Leszek Rum: Ilustrowany leksykon piwa. Poznań: Wydawnictwo Kurpisz, 2005, ISBN 83-89738-20-1.
• Aleksander Strojny: Browary w Polsce. Warszawa: Hachette Polska, 2009. ISBN 978-83-7575-674-6.

Zobacz multimedia związane z tematem: Browary w Polsce

• Piwna mapa Polski – zaznaczone browary na mapie Google