Bitwa pod Graużyszkami – Wikipedia, wolna encyklopedia

Obrona Graużyszek
II wojna światowa
Czas

6 maja 1944

Miejsce

Graużyszki i Adamowszczyzna

Terytorium

Polska pod okupacją III Rzeszy (Generalne Gubernatorstwo)

Przyczyna

zatargi pomiędzy Polakami i Litwinami

Wynik

zwycięstwo Polaków

Strony konfliktu
 Polskie Państwo Podziemne Litewski Korpus Lokalny
Dowódcy
Adam Walczak Antanas Andriūnas
Siły
8 Brygada AK
13 Brygada AK
10 batalion LVR
308 batalion LVR
Straty
3 zabitych i 20 rannych 36 zabitych, 12 ciężko i 26 lekko rannych, 224 wzięto do niewoli
Położenie na mapie Polski w 1939
Mapa konturowa Polski w 1939, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Ziemia54°19′41″N 25°50′28″E/54,328056 25,841111

Bitwa pod Graużyszkami lub Obrona Graużyszek – starcie partyzanckie stoczone 6 maja 1944 roku w pobliżu wiosek Graużyszki i Adamowszczyzna. Bitwa zakończyła się zwycięstwem sił polskich[1].

Przebieg bitwy

[edytuj | edytuj kod]

10 batalion korpusu Plechaviciusa pod dowództwem mjr. Antanasa Andriunasa skręcił do wsi Sieńkowszczyzna z traktu Oszmiana-Graużyszki i zaczął bez powodu mordować cywilnych mieszkańców i palić zabudowania. Pluton por. Żagla z 8 Brygady, idąc na pomoc mordowanej wsi z furią uderzył na Litwinów. Litwini, mimo przewagi liczebnej, nie mogli powstrzymać uderzenia i zaczęli się wycofywać[2]. Brygada wsparta przez część sił 13 Brygady pod dowództwem Adama Walczka "Nietoperza" doszczętnie rozbiła kompanię litewską 308 batalionu. Litwini stracili łącznie 36 żołnierzy, 12 ciężko i 26 lekko rannych,oraz 224 trafiło do niewoli[3]. A straty polskie wyniosły 3 zabitych i 20 rannych[4] Po bitwie przeprowadzono dochodzenie i ustalono winnych zamordowania 8 polskich chłopów. Osoby te zostały rozstrzelane[4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Arkadiusz Karbowiak: Litwini przeciw „czerwonej zarazie”. Do Rzeczy, 2019. (pol.).
  2. Jarosław Wołkonowski: Okręg Wileński Związku Walki Zbrojnej Armii Krajowej w latach 1939-1945. Warszawa: „Adiutor”, 1996, s. 235-236. ISBN 83-86100-18-4.
  3. Klęska Plechavicziusa. Uważam Rze Historia, 27.02.2013. [dostęp 2023-12-15]. (pol.).
  4. a b Marek Koprowski: "Biała armia" generała Plechaviciusa. Wayback Machine, 6 czerwca 2018. [dostęp 2023-11-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-26)]. (pol.).