Okręg Radom-Kielce Armii Krajowej – Wikipedia, wolna encyklopedia

Okręg Radom-Kielce
Armii Krajowej
Ilustracja
Historia
Państwo

 Polskie Państwo Podziemne

Rozformowanie

1944

Organizacja
Kryptonim

Jodła, Rolnik, Maliny

Formacja

SZP, ZWZ, AK

Podległość

Komenda Główna AK

Okręg Samodzielny Radom-Kielce Armii Krajowej lub Okręg Radomsko-Kielecki Armii Krajowej (włśc. Okręg Kielecki Armii Krajowej, zwany ze względu na okupacyjny dystrykt w jakim się znajdował Okręg Radom Armii Krajowej), kryptonim Jodła, Rolnik, Maliny – jeden z okręgów organizacyjnych Armii Krajowej w okupowanej Polsce. Istniał w latach 1939–1944. Obszar ZWZ AK Jodła w chwili powstania obejmował województwo kieleckie oraz powiaty miechowski i olkuski. Później odłączono od niego te dwa powiaty, następnie przyłączono powiat radomszczański, a odłączono powiat opoczyński i w takim kształcie istniał do rozwiązania.

Organizacja Komendy Okręgu

[edytuj | edytuj kod]

Siedziba Komendy Okręgu Kielce-Radom była zmieniana kilkakrotnie ze względu na warunki bezpieczeństwa. W początkowym okresie od października 1939 r. do października 1940 r., jeszcze w strukturach Związku Walki Zbrojnej, siedzibą komendy były Kielce, później Radom do sierpnia 1942 r., od sierpnia 1942 r. do marca 1944 w Skarżysku, następnie Kielce do października 1944 r. i później Częstochowa do stycznia 1945 r.

Komendanci okręgu

[edytuj | edytuj kod]

Komenda Okręgu

[edytuj | edytuj kod]

Sztabem okręgu kierował szef sztabu, który był jednocześnie zastępcą Komendanta Okręgu. Szefami sztabu byli: ppłk Jan Stencel „Jan”, „Rawicz” – od marca 1943 r. p.o. szefa sztabu, mjr/ppłk dypl. Wojciech Borzobohaty „Wojan” – od 1 grudnia 1943 do stycznia 1945 r.

W strukturze organizacyjnej Okręgu Kielecko-Radomskiego Armii Krajowej (1943/1944) znajdowały się następujące oddziały sztabu i samodzielne referaty:

  • Oddziały
    • Oddział I Organizacyjny – kpt. Adam Szajna „Kruk”, „Roztoka” (od czerwca 1943 do września 1944)
    • Oddział II Wywiadu i kontrwywiadu – por./mjr Zygmunt Szewczyk „Bartek”
    • Oddział III Organizacyjno-wyszkoleniowy – por. Bolesław Czerwiński „Wir” (lipiec 1942 – maj 1944)
    • Oddział IV Kwatermistrzowski – mjr/płk int. dypl. Mieczysław Wolski „Radek”
    • Oddział V Łączności- kpt./mjr Jan Dąbrowski „Olszyna” (sierpień 1943 – styczeń 1945)
      • Oddział V-O Łączności operacyjnej
      • Oddział V-K Łączności konspiracyjnej
    • Oddział VI Propagandy BIP (współpracował z BIP Komendy Głównej Armii Krajowej) – Bronisława Łozińska „Rozmaryna” (1943-1944)
    • Oddział VII Lotniczy – kpt Stanisław Krzymowski „Kostka” (marzec 1941 – czerwiec 1944)
    • Oddział VIII Kedywu – por. Jan Piwnik „Ponury” (czerwiec 1943 – październik 1943), por./kpt. Marian Kłosiński „Bełt” (maj 1944 – lipiec 1944)
Powitanie łączniczek na Wykusie 12 września 1943 roku. Komendant Świętokrzyskich Zgrupowań Armii Krajowej „Ponury” Jan Piwnik wita „Ewę” Janinę Głowicką, z prawej Jutrzenka” Czesława Białek. Z lewej por. „Nurt” Eugeniusz G. Kaszyński. Pozostałe dziewczyny nie rozpoznane. Zdjęcie: Tadeusz Rylski
  • Samodzielne referaty
    • Wojskowa Służba Ochrony Powstania – kpt. Franciszek Blicharski „Krzem”
    • Wojskowa Służba Kobiet
    • Referat mobilizacyjny
    • Wojskowy Sąd Specjalny – kpt. Józef Okińczyc „Sławomir”
    • Saperów
    • Artylerii
    • Przerzutów powietrznych
    • Przemysłu wojennego
    • Kolejnictwa
    • Uzbrojenia
    • Sanitarny
    • Duszpasterstwa

Struktury terenowe

[edytuj | edytuj kod]

W latach 1943–1944 w skład Okręgu Kielce-Radom Armii Krajowej wchodziły następujące inspektoraty i obwody:

Podane wyżej kryptonimy używane były w kontaktach zewnętrznych. W kontaktach na terenie obwodów posługiwano się innymi kryptonimami.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]