15 Pułk Piechoty Armii Krajowej (powstanie warszawskie) – Wikipedia, wolna encyklopedia
Historia | |
Państwo | |
---|---|
Sformowanie | po 20 września 1944 |
Rozformowanie | 5 października 1944 |
Tradycje | |
Rodowód | Zgrupowanie „Chrobry II” |
Dowódcy | |
Pierwszy | ppłk. Franciszek Rataj „Paweł”; |
Działania zbrojne | |
II wojna światowa (powstanie warszawskie) | |
Organizacja | |
Dyslokacja | |
Formacja | |
Rodzaj wojsk | |
Podległość |
15 Pułk Piechoty „Wilków” AK – jednostka sił zbrojnych Armii Krajowej w Powstaniu Warszawskim.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Jednostka została utworzona 20 września 1944 w ramach akcji odtwarzania struktur Wojska Polskiego sprzed 1939. W jej skład weszły zgrupowania: Zgrupowanie „Chrobry II”, Zgrupowanie Gurt, Batalion im. Sowińskiego oraz Zgrupowanie „Sosna”. Pułk wchodził w skład 28 Dywizji Piechoty AK im. Stefana Okrzei.
11 listopada 1948 Szef Sztabu Głównego gen. dyw. Stanisław Kopański nadał na wstęgi państwowe sztandaru Pułku napis „wyróżniony za niezwykłe męstwo w walkach Armii Krajowej 1944 r.”[1]
Dekretem z dnia 11 listopada 1968 Prezydent RP na uchodźstwie, na wniosek komisji w składzie: gen. bryg. Tadeusz Pełczyński, gen. bryg. Karol Ziemski, płk Kazimierz Iranek-Osmecki, Pułkowi nadał prawo napisu na wstęgach państwowych sztandaru: „wyróżniony za niezwykłe męstwo w kampanii Armii Krajowej”[2].
Ordre de Bataille 20 września 1944
[edytuj | edytuj kod]- dowódca – ppłk Franciszek Rataj „Paweł”;
- l zastępca – mjr Stanisław Steczkowski „Zagończyk”;
- II zastępca – mjr Zygmunt Brejnak „Zygmunt”.
I batalion
[edytuj | edytuj kod]- dowódca kpt. Tadeusz Przystojecki „Lech Żelazny”.
- 1 kompania strzelców „Warszawianka” – kpt. Mieczysław Zacharewicz „Zawadzki”;
- pluton specjalny – z oddziału kpt. Wacława Stykowskiego „Hala”;
- I pluton – dowódca por. Tadeusz Siemiątkowski „Mazur”;
- II pluton – dowódca ppor. Jerzy Cieśliński „Mścisław”;
- III pluton – dowódca por. Kazimierz Biskupski „Kazik”;
- 2 kompania strzelców – dowódca rtm. Witold Pilecki „Witold”;
- pluton specjalny – z oddziałów kpt. „Hala”;
- I pluton – dowódca por. Stefan Chmielewski „Stefan”;
- II pluton – dowódca ppor. Tadeusz Hiziak „Ryszard”;
- III pluton – dowódca pchor./ppor. Bogdan Łuczyński „Kmicic”;
- 3 kompania strzelców – dowódca por. Zbigniew Brym „Zdunin”;
- I pluton – dowódca ppor. Wiesław Dmowski „Łuczyński”; ppor. Władysław Mizielski „Piotr”
- II pluton – dowódca chor. Józef Piątek „Kuliński”;
- III pluton – dowódca ppor. Marek Moliere „Molmar”;
- kompania ckm – z oddziałów kpt. „Hala”.
II batalion
[edytuj | edytuj kod]- dowódca kpt. Wacław Zagórski „Lech Grzybowski”.
- 4 kompania strzelców – por. Aleksander Sałaciński „Aleksander”;
- pluton specjalny – z oddziałów kpt. „Ruma”;
- I pluton – plut. pchor. Zbigniew Strzałkowski „Dadżbór”;
- II pluton – st. sierż. Stanisław Magdziak „Szumański”;
- III pluton – por. Jan Podkowa „Maszyna”;
- 5 kompania strzelców – por. Czesław Stulkiewicz „Wir”;
- pluton specjalny – z oddziałów kpt. „Ruma”;
- I pluton – ppor. Edward Krutol „Dąbrowa”;
- II pluton – ppor. Władysław Meyka „Szczupły”;
- III pluton – ppor. Włodzimierz Roefler „Hrabia”;
- 6 kompania strzelców – por. Michał Kobyliński „Kos”;
- pluton specjalny – ppor. Mariusz Szczęsnowicz „Mars”;
- I pluton – ppor. Michał Jaworski „Krzysztof”;
- II pluton – ppor. Bolesław Kędzierski „Kłos”;
- III pluton – ppor. Zygmunt Poncyliusz „Rota”;
- kompania ckm – z oddziałów kpt. „Ruma”.
III batalion „Gurt”
[edytuj | edytuj kod]- Dowództwo
- dowódca kpt. Kazimierz Czapla „Gurt”;
- zastępca por. Józef Skowronek „Boruta”;
- oficer dyspozycyjny do zadań specjalnych – kpt. Leonard Bukłowski „Dworski”;
- adiutant – ppor. Leonard Bukłowski „Wesoły”;
- kapelan – mjr ks. Jan Skrzeczkowski „Jawor”;
- oficer taktyczny por. Władysław Orlik „Jatrzębski”;
- oficer saperów – kpt. Henryk Kotowski „Kot”;
- oficer broni – ppor. Zygmunt Kaszewski „Kazimierz”;
- oficer łączności – ppor. Aleksander Gajewski „Gniew”;
- oficer bezpieczeństwa i informacji – kpt. Józef Tarnopolski „Nikitin”;
- oficer gospodarczy – ppor. Jerzy Gniewiewski „Pruski”;
- oficer płatnik – ppor. Henryk Leman „Wirski”;
- oficer propagandowo-oświatowy – por. Augustyn NN „Rafał”;
- lekarz naczelny – por. lek. Jerzy Teter „Pigoń[3].
- Oddziały
- 7 kompania strzelców – dowódca kpt. Stanisław Tomaszewski „Jednorożec”;
- I pluton – dowódca ppor. Kazimierz Czarnkowski „Luty”;
- II pluton – dowódca ppor. Wiesław Bulikowski „Wiesław Czantoria”;
- III pluton – dowódca ppor. Fryderyk Fryszer „Pilot”;
- 8 kompania strzelców – dowódca por. Marian Skoczek „Kuba Solski”;
- I pluton – dowódca ppor. Czesław Gałaj „Huzar”;
- II pluton – dowódca ppor. Jerzy Pływaczewski „Żbik”;
- III pluton ppor. Wacław Mikulski „Wrzesiński”
- 9 kompania strzelców – dowódca ppor Tadeusz Lebensztajn „Bolek”;
- I pluton – dowódca ppor. Stanisław Krusiewicz „Grom”;
- II pluton – dowódca ppor. Henryk Przybylski „Kmita”
- III pluton – dowódca ppor. Józef Gustaw Argasiński „Kos”
- kompania ckm (Oddział Specjalny Artylerii Przeciwlotniczej) – dowódca ppor. Zdzisław Szczepański „Żuk”.
- I pluton – dowódca ppor. Adam Bóbr „Jaxa”;
- I pluton – dowódca kpr. pchor. Piotr Kaczanowski „Piotr”;
- I pluton – dowódca kpr. z cenz. Stanisław Wiśniewski „Wist”.
IV batalion „Sosna”[4]
[edytuj | edytuj kod]- Dowódca – kpt. Stefan Mich„Kmita”
- 1 Kompania – dowódca kpt. Lucjan Giżyński „Gozdawa” (Batalion „Gozdawa”
- 2 Kompania – dowódca kpt. Roman Wyłcan „Barski”, zastępca por./kpt. Władysław Jachowicz „Konar” (Batalion „Chrobry I”, Brygada Dyspozycyjno-Zmotoryzowana „Koło”);
- 3 Kompania – dowódca rtm. Zygmunt Konopka „Nowina”, zastępcą por. „Kosa” (Kompania Koszta i inne)
- 4 kompania (saperów) – dowódca mjr Włodzimierz Kozakiewicz „Barry” (Oddział Barry)[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Skoczek 1987 ↓, s. 200.
- ↑ Skoczek 1987 ↓, s. 199.
- ↑ Kledzik 1994 ↓, s. 125.
- ↑ Fajer 1957 ↓, s. 489.
- ↑ Żołnierze AK Oddziału Barry 1994 ↓, s. 364.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Miejsca pamięci Zgrupowania AK „Chrobry II”. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona, 2004. ISBN 83-11-09937-5.
- Robert Bielecki: W zasięgu „PAST-y”. Warszawa: Czytelnik, 1994. ISBN 83-07-01950-8.
- Maciej Kledzik: Smak głodu. III Batalion „Gurt” po kapitulacji Powstania Warszawskiego. Warszawa: Bico, 1994. ISBN 83-902287-0-X.
- Lucjan Fajer: Żołnierze Starówki. Dziennik bojowy kpt. „Ognistego”. Warszawa: Iskry, 1957.
- Marian Skoczek: „Gurt”-„Kedyw” w konspiracji i w powstaniu. London: Veritas Foundation Publication Centre, 1987. ISBN 0-948202-11-4.
- Żołnierze AK Oddziału „Barry”. Powstanie Warszawskie 1944. Wspomnienia i relacje zebrał i opracował Leonard Mroczek. Warszawa: (brak wydawcy), 1994.