15 Pułk Piechoty Armii Krajowej (powstanie warszawskie) – Wikipedia, wolna encyklopedia

15 Pułk Piechoty „Wilków” Armii Krajowej
Historia
Państwo

 Polskie Państwo Podziemne

Sformowanie

po 20 września 1944

Rozformowanie

5 października 1944

Tradycje
Rodowód

Zgrupowanie „Chrobry II”
Zgrupowanie „Gurt”
Batalion im. Sowińskiego
Batalion „Rum”, Zgrupowanie „Sosna”

Dowódcy
Pierwszy

ppłk. Franciszek Rataj „Paweł”;

Działania zbrojne
II wojna światowa (powstanie warszawskie)
Organizacja
Dyslokacja

Warszawa

Formacja

Armia Krajowa

Rodzaj wojsk

wojska lądowe

Podległość

28 Dywizja Piechoty AK im. Stefana Okrzei

Flaga polska na Dworcu Pocztowym w ostatnich dniach powstania

15 Pułk Piechoty „Wilków” AK – jednostka sił zbrojnych Armii Krajowej w Powstaniu Warszawskim.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Jednostka została utworzona 20 września 1944 w ramach akcji odtwarzania struktur Wojska Polskiego sprzed 1939. W jej skład weszły zgrupowania: Zgrupowanie „Chrobry II”, Zgrupowanie Gurt, Batalion im. Sowińskiego oraz Zgrupowanie „Sosna”. Pułk wchodził w skład 28 Dywizji Piechoty AK im. Stefana Okrzei.

11 listopada 1948 Szef Sztabu Głównego gen. dyw. Stanisław Kopański nadał na wstęgi państwowe sztandaru Pułku napis „wyróżniony za niezwykłe męstwo w walkach Armii Krajowej 1944 r.”[1]

Dekretem z dnia 11 listopada 1968 Prezydent RP na uchodźstwie, na wniosek komisji w składzie: gen. bryg. Tadeusz Pełczyński, gen. bryg. Karol Ziemski, płk Kazimierz Iranek-Osmecki, Pułkowi nadał prawo napisu na wstęgach państwowych sztandaru: „wyróżniony za niezwykłe męstwo w kampanii Armii Krajowej”[2].

Ordre de Bataille 20 września 1944

[edytuj | edytuj kod]

I batalion

[edytuj | edytuj kod]
  • 1 kompania strzelców „Warszawianka” – kpt. Mieczysław Zacharewicz „Zawadzki”;
    • pluton specjalny – z oddziału kpt. Wacława Stykowskiego „Hala”;
    • I pluton – dowódca por. Tadeusz Siemiątkowski „Mazur”;
    • II pluton – dowódca ppor. Jerzy Cieśliński „Mścisław”;
    • III pluton – dowódca por. Kazimierz Biskupski „Kazik”;
  • 2 kompania strzelców – dowódca rtm. Witold Pilecki „Witold”;
    • pluton specjalny – z oddziałów kpt. „Hala”;
    • I pluton – dowódca por. Stefan Chmielewski „Stefan”;
    • II pluton – dowódca ppor. Tadeusz Hiziak „Ryszard”;
    • III pluton – dowódca pchor./ppor. Bogdan Łuczyński „Kmicic”;
  • 3 kompania strzelców – dowódca por. Zbigniew Brym „Zdunin”;
    • I pluton – dowódca ppor. Wiesław Dmowski „Łuczyński”; ppor. Władysław Mizielski „Piotr”
    • II pluton – dowódca chor. Józef Piątek „Kuliński”;
    • III pluton – dowódca ppor. Marek Moliere „Molmar”;
  • kompania ckm – z oddziałów kpt. „Hala”.

II batalion

[edytuj | edytuj kod]
  • dowódca kpt. Wacław Zagórski „Lech Grzybowski”.
  • 4 kompania strzelców – por. Aleksander Sałaciński „Aleksander”;
    • pluton specjalny – z oddziałów kpt. „Ruma”;
    • I pluton – plut. pchor. Zbigniew Strzałkowski „Dadżbór”;
    • II pluton – st. sierż. Stanisław Magdziak „Szumański”;
    • III pluton – por. Jan Podkowa „Maszyna”;
  • 5 kompania strzelców – por. Czesław Stulkiewicz „Wir”;
    • pluton specjalny – z oddziałów kpt. „Ruma”;
    • I pluton – ppor. Edward Krutol „Dąbrowa”;
    • II pluton – ppor. Władysław Meyka „Szczupły”;
    • III pluton – ppor. Włodzimierz Roefler „Hrabia”;
  • 6 kompania strzelców – por. Michał Kobyliński „Kos”;
    • pluton specjalny – ppor. Mariusz Szczęsnowicz „Mars”;
    • I pluton – ppor. Michał Jaworski „Krzysztof”;
    • II pluton – ppor. Bolesław Kędzierski „Kłos”;
    • III pluton – ppor. Zygmunt Poncyliusz „Rota”;
  • kompania ckm – z oddziałów kpt. „Ruma”.

III batalion „Gurt”

[edytuj | edytuj kod]
Dowództwo
  • dowódca kpt. Kazimierz Czapla „Gurt”;
  • zastępca por. Józef Skowronek „Boruta”;
  • oficer dyspozycyjny do zadań specjalnych – kpt. Leonard Bukłowski „Dworski”;
  • adiutant – ppor. Leonard Bukłowski „Wesoły”;
  • kapelan – mjr ks. Jan Skrzeczkowski „Jawor”;
  • oficer taktyczny por. Władysław Orlik „Jatrzębski”;
  • oficer saperów – kpt. Henryk Kotowski „Kot”;
  • oficer broni – ppor. Zygmunt Kaszewski „Kazimierz”;
  • oficer łączności – ppor. Aleksander Gajewski „Gniew”;
  • oficer bezpieczeństwa i informacji – kpt. Józef Tarnopolski „Nikitin”;
  • oficer gospodarczy – ppor. Jerzy Gniewiewski „Pruski”;
  • oficer płatnik – ppor. Henryk Leman „Wirski”;
  • oficer propagandowo-oświatowy – por. Augustyn NN „Rafał”;
  • lekarz naczelny – por. lek. Jerzy Teter „Pigoń[3].
Oddziały
  • 7 kompania strzelców – dowódca kpt. Stanisław Tomaszewski „Jednorożec”;
    • I pluton – dowódca ppor. Kazimierz Czarnkowski „Luty”;
    • II pluton – dowódca ppor. Wiesław Bulikowski „Wiesław Czantoria”;
    • III pluton – dowódca ppor. Fryderyk Fryszer „Pilot”;
  • 8 kompania strzelców – dowódca por. Marian Skoczek „Kuba Solski”;
    • I pluton – dowódca ppor. Czesław Gałaj „Huzar”;
    • II pluton – dowódca ppor. Jerzy Pływaczewski „Żbik”;
    • III pluton ppor. Wacław Mikulski „Wrzesiński”
  • 9 kompania strzelców – dowódca ppor Tadeusz Lebensztajn „Bolek”;
    • I pluton – dowódca ppor. Stanisław Krusiewicz „Grom”;
    • II pluton – dowódca ppor. Henryk Przybylski „Kmita”
    • III pluton – dowódca ppor. Józef Gustaw Argasiński „Kos”
  • kompania ckm (Oddział Specjalny Artylerii Przeciwlotniczej) – dowódca ppor. Zdzisław Szczepański „Żuk”.
    • I pluton – dowódca ppor. Adam Bóbr „Jaxa”;
    • I pluton – dowódca kpr. pchor. Piotr Kaczanowski „Piotr”;
    • I pluton – dowódca kpr. z cenz. Stanisław Wiśniewski „Wist”.

IV batalion „Sosna”[4]

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Miejsca pamięci Zgrupowania AK „Chrobry II”. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona, 2004. ISBN 83-11-09937-5.
  • Robert Bielecki: W zasięgu „PAST-y”. Warszawa: Czytelnik, 1994. ISBN 83-07-01950-8.
  • Maciej Kledzik: Smak głodu. III Batalion „Gurt” po kapitulacji Powstania Warszawskiego. Warszawa: Bico, 1994. ISBN 83-902287-0-X.
  • Lucjan Fajer: Żołnierze Starówki. Dziennik bojowy kpt. „Ognistego”. Warszawa: Iskry, 1957.
  • Marian Skoczek: „Gurt”-„Kedyw” w konspiracji i w powstaniu. London: Veritas Foundation Publication Centre, 1987. ISBN 0-948202-11-4.
  • Żołnierze AK Oddziału „Barry”. Powstanie Warszawskie 1944. Wspomnienia i relacje zebrał i opracował Leonard Mroczek. Warszawa: (brak wydawcy), 1994.