CANT Z.1007 – Wikipedia, wolna encyklopedia

CANT Z.1007 Alcione
(dane CANT Z.1007 bis)

CANT Z.1007 bis, Sycylia, 1941
Dane podstawowe
Państwo	Włochy
Producent	CRDA(inne języki) w Monfalcone koło Triestu
Konstruktor	Filippo Zappata
Typ	samolot bombowy
Konstrukcja	średniopłat o konstrukcji drewnianej
Załoga	6 osób
Historia
Data oblotu	marzec 1937
Lata produkcji	1938–1943
Dane techniczne
Napęd	3× silnik gwiazdowy Piaggio P.XIbis R.C.40
Moc	3× 1000 KM (745 kW)
Wymiary
Rozpiętość	24,80 m
Długość	18,35 m
Wysokość	5,22 m
Powierzchnia nośna	70 m²
Masa
Własna	9396 kg
Startowa	13 621 kg
Osiągi
Prędkość maks.	458 km/h
Prędkość przelotowa	378 km/h
Pułap	7500 m
Zasięg	1795 km
Dane operacyjne
Uzbrojenie
2 karabiny maszynowe Breda-SAFAT kal. 12,7 mm 2 karabiny maszynowe Breda-SAFAT kal. 7,7 mm 1200 kg (maksymalnie 2200 kg) bomb lub 2 torpedy 450 mm
Użytkownicy
Włochy, Chorwacja
Rzuty
Multimedia w Wikimedia Commons

CANT Z.1007 Alcione (wł.: zimorodek) – trójsilnikowy średni samolot bombowy używany we Włoszech w czasie II wojny światowej.

Z.1007 został zaprojektowany przez inż. Filippo Zappatę, głównego konstruktora wytwórni lotniczej Cantieri Riuniti dell’Adriatico(inne języki) (CRDA) w Monfalcone koło Triestu, w efekcie prac nad nowymi typami bombowców dla Regia Aeronautica. Powstały wtedy, w oparciu o koncepcję wodnopłatowca CANT Z.506 dwa prototypy samolotów: trójsilnikowy Z.1007 i dwusilnikowy CANT Z.1011. Wobec słabych osiągów zrezygnowano z dalszego rozwijania wersji dwusilnikowej, koncentrując się na bardziej obiecującym Z.1007. Pierwszy prototyp, wyposażony w silniki rzędowe Isotta-Fraschini Asso XI o mocy 825 KM, został oblatany w marcu 1937 roku. Drugi prototyp, o nie zmienionej konstrukcji, lecz napędzany mocniejszymi silnikami Piaggio P.XIbis R.C.40, oblatany w maju 1937, stał się pierwowzorem wersji seryjnej Z.1007B. Do 1939 roku wyprodukowano 34 egzemplarze tej wersji.

Jeszcze w 1937 r. inż. Zappata opracował nową wersję bombowca, pod oznaczeniem Z.1007bis. Miała ona zmieniony, powiększony kadłub i zamknięte stanowiska strzeleckie. Budowana była w dziewięciu seriach produkcyjnych, pierwsze trzy miały jeszcze pojedyncze usterzenie pionowe, pozostałych sześć zaś zdwojone stery kierunku. Dziesiąta seria otrzymała nowe silniki Piaggio P.XIX o mocy 1150 KM i oznaczenie Z.1007ter. Łącznie wyprodukowano 526 sztuk samolotów bis i ter. Oprócz macierzystej wytwórni produkowały je też firmy IMAM i Piaggio.

Pierwsze bombowce Z.1007 trafiły na wyposażenie jednostek Regia Aeronautica w 1939 roku. W dniu przystąpienia Włoch do II wojny światowej lotnictwo włoskie dysponowało 87 samolotami w pierwszej linii, z których tylko 38 osiągnęło gotowość operacyjną^[1]. Bojowo zostały po raz pierwszy użyte przeciwko Grecji w październiku 1940 roku. Następnie jednostki wyposażone w Z.1007 walczyły nad Kretą i zwalczały żeglugę aliancką na morzu Śródziemnym.

29 września 1940 roku 204 Squadriglia dokonała dalekodystansowego nalotu na instalacje przetwórstwa ropy naftowej w okolicach Hajfy. Jeden z powracających samolotów lądował przymusowo, w wyniku odniesionych uszkodzeń, na podległym Francji terytorium Libanu. Został on przejęty przez wojsko francuskie i po wymianie silników użytkowany jako samolot transportowy. Służył, początkowo wojskom wiernym marszałkowi Pétain, a potem Wolnym Francuzom, aż do 1943 roku^[2].

CANT Z.1007 były też epizodycznie użyte w bitwie o Anglię. W składzie Corpo Aereo Italiano znalazła się 179 Squadriglia, jednostka rozpoznania taktycznego wyposażona w pięć samolotów wersji bis^[3]. Kilkanaście Alcione weszło w skład Corpo Aereo Spedizione w Rosji.

Jednak głównym obszarem użycia tych samolotów pozostało Morze Śródziemne. Maszyny z jednostek stacjonujących we Włoszech, na Sycylii, Sardynii i w Grecji brały udział w nalotach na Maltę, zwalczaniu partyzantów Tity w Jugosławii i kampanii afrykańskiej. W czasie największego natężenia walk o Maltę, w połowie 1942 roku, jednostki wyposażone w Z.1007 poniosły ciężkie straty podczas walk konwojowych (operacje „Harpoon” i „Pedestal”).

Po kapitulacji Włoch we wrześniu 1943 roku około 80 egzemplarzy Alcione znalazło się w składzie jednostek Aviazione Cobelligerante Italiana, walczących po stronie Aliantów. Używane były głównie w charakterze samolotów transportowych, dostarczając zaopatrzenie jugosłowiańskim partyzantom. Sporadycznie brały też udział w nocnych bombardowaniach pozycji wojsk niemieckich w północnych Włoszech. Po stronie RSI powstała tylko jedna eskadra: Squadriglia Autonomo Bombardamento „Ettore Muti”, sformowana w czerwcu 1944 r. na lotnisku Lonate Pozzolo i wyposażona w 17 samolotów wersji ter^[4].

Lotnictwo Niepodległego Państwa Chorwackiego używało w 1944 roku trzech maszyn Z.1007bis, które otrzymało od Niemców jako uzupełnienie strat w jednostkach walczących wspólnie z Luftwaffe^[5].

Z.1007 Alcione był trójsilnikowym średnim bombowcem konstrukcji całkowicie drewnianej o klasycznym, chowanym w locie podwoziu z kółkiem ogonowym. Napęd, w zależności od wersji, stanowiły trzy silniki gwiazdowe Piaggio P.XI R.C.40 lub Piaggio P.XIX, umieszczone w nosie kadłuba i gondolach podskrzydłowych. Uzbrojenie obronne stanowiły dwa karabiny maszynowe Breda-SAFAT kal. 12,7 mm, po jednym w wieżyczce strzeleckiej na grzbiecie kadłuba oraz w dolnym stanowisku strzeleckim i dwa km kal. 7,7 mm w stanowiskach strzeleckich po bokach kadłuba. Z.1007bis mógł przenosić do 1200 kg bomb w wewnętrznej komorze bombowej i do 1000 kg bomb (lub dwie torpedy 450 mm) na podwieszeniach pod skrzydłami. W wersji Z.1007ter udźwig bomb zmniejszono do 1000 kg, powiększając przy tym zasięg samolotu do 2250 km^[2].

• Savoia-Marchetti SM.79

• WiesławW. Bączkowski WiesławW., Włoskie samoloty wojskowe 1936-1945, Warszawa: Wydawnictwo Lampart, 1999, ISBN 83-86776-49-8, ISBN 83-86776-00-5, OCLC 751529809 . Brak numerów stron w książce
• Wiesław Bączkowski, Hrvatsko Bojno Zrakoplovstwo w: Sojusznicy Luftwaffe. Część 2, Warszawa 1999, ISBN 83-906942-2-0.
• Virtual Aircraft Museum [dostęp 23 kwietnia 2009]
• www.airway.ru [dostęp 23 kwietnia 2009]