George Clooney – Wikipedia, wolna encyklopedia
George Clooney (2016) | |
Imię i nazwisko | George Timothy Clooney |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | 6 maja 1961 |
Zawód | aktor, reżyser, scenarzysta, producent filmowy |
Współmałżonek | Talia Balsam |
Lata aktywności | od 1982 |
Odznaczenia | |
George Timothy Clooney (ur. 6 maja 1961 w Lexington) – amerykański aktor, reżyser, scenarzysta i producent filmowy. Światową sławę zyskał w latach 90. dzięki roli doktora Douglasa „Douga” Rossa w kultowym serialu medycznym NBC Ostry dyżur. Zdobywca Złotego Globu dla najlepszego aktora w filmie komediowym lub musicalu za rolę Everetta w przygodowej komedii kryminalnej braci Coen Bracie, gdzie jesteś? (2000), a także laureat Oscara i Złotego Globu za rolę Boba Barnesa w dramacie Syriana (2005). W 2013 wraz z Benem Affleckiem i Grantem Heslovem ponownie zdobył Oscara za najlepszy film za produkcję dreszczowca Operacja Argo (2012). W 1997 i 2006 został okrzyknięty najseksowniejszym mężczyzną świata przez magazyn „People”.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Wczesne lata
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w Lexington w Kentucky w rodzinie rzymskokatolickiej[1]. Jego matka, Nina Bruce (z domu Warren), była zwyciężczynią konkursu piękności i radną miasta[2]. Jego ojciec, Nicholas Joseph „Nick” Clooney, był dziennikarzem telewizyjnym i kandydatem demokratów do Izby Reprezentantów z Kentucky w 2004, przez pięć lat prowadził talk-show AMC The Nick Clooney Show; tam właśnie Clooney debiutował w wieku 5 lat. Miał starszą siostrę Adelię „Adę”. Jego praprababka ze strony matki Mary Ann Sparrow była przyrodnią siostrą Nancy Hanks Lincoln, matki Abrahama Lincolna[3]. Jego ciotka, Rosemary Clooney, była żona aktora i reżysera José Ferrera, była piosenkarką jazzową i aktorką. Ich syn, kuzyn i przyjaciel Clooneya, aktor Miguel Ferrer, zaprosił George’a w 1982 do zagrania niewielkiej roli filmowej i przekonał do podjęcia pracy aktora i osiedlenia się w Kalifornii.
Uczęszczał do Augusta High School w Augusta i St. Michael’s School. Chciał zostać zawodowym baseballistą i w wieku 16 lat próbował w Cincinnati Reds[4]. Następnie studiował na Northern Kentucky University i University of Cincinnati. Uczył się aktorstwa w The Beverly Hills Playhouse. Podjął pracę jako dziennikarz i sprzedawca obuwia damskiego.
Kariera
[edytuj | edytuj kod]W 1982 przeniósł się do Los Angeles i przez kilka lat sypiał w łazience u kolegi. Debiutował niewielką rolą Rona w dreszczowcu węgierskiego reżysera André Szőtsa Grizzly 2: Revenge (1983)[5] u boku Johna Rhysa-Daviesa, Louise Fletcher, Charlie Sheena i Laury Dern. Grywał też gościnne role w produkcjach telewizyjnych, takich jak serial detektywistyczny NBC Riptide (1984) czy sitcom CBS E/R (1984–85), a także Uliczny jastrząb (1985), The Facts of Life (1985–87), Napisała: Morderstwo (1987), Złotka (1987) i Roseanne (1988–91)[6]. Przełomem w jego karierze okazała się rola Douglasa „Douga” Rossa w kultowym serialu medycznym NBC Ostry dyżur (1994–1999, 2000, 2009), który zapewnił mu popularność i dwie nominacje do nagrody Emmy i wiele intratnych propozycji filmowych[6].
Pierwszą znaczącą rolę Setha Gecko zagrał w filmie Roberta Rodrigueza, do którego scenariusz napisał Quentin Tarantino Od zmierzchu do świtu (From Dusk Till Dawn, 1996). Po występie w komedii romantycznej Szczęśliwy dzień (One Fine Day, 1996) z Michelle Pfeiffer, przyjął rolę Batmana w filmie Joela Schumachera Batman i Robin (Batman & Robin, 1997). Później był Peacemaker (The Peacemaker, 1997) z Nicole Kidman, Cienka czerwona linia (The Thin Red Line, 1998) i Gniew oceanu (The Perfect Storm, 2000).
Zagrał w filmach Stevena Soderbergha: Solaris (2002), Ocean’s Twelve: Dogrywka (Ocean’s Twelve, 2004) i Dobry Niemiec (The Good German, 2006). Rola Everetta w przygodowej komedii kryminalnej braci Coen Bracie, gdzie jesteś? (2000) przyniosła mu statuetkę Złotego Globa. Następnie wystąpił w przewrotnej komedii romantycznej Okrucieństwo nie do przyjęcia (Intolerable Cruelty, 2003) z Catherine Zetą-Jones, a także w komedii kryminalnej braci Coen Tajne przez poufne (Burn After Reading, 2008).
W 2002 zadebiutował z powodzeniem jako reżyser dramatu Niebezpieczny umysł (Confessions of a Dangerous Mind), który był nominowany do Złotego Niedźwiedzia na festiwalu w Berlinie. Z kolei kolejny film Clooneya – stylowy, czarno-biały Good Night and Good Luck (Good Night, and Good Luck, 2005) zdobył nominacje do Oscara w 2006 w sześciu kategoriach: Najlepszy Film, Najlepsza Reżyseria – George Clooney, Najlepszy Aktor – David Strathairn, Najlepszy Scenariusz Oryginalny, Najlepsze Zdjęcia i Najlepsza Scenografia.
Wraz z Rande Gerberem i Michaelem Meldmanem założył firmę produkującą tequilę Casamigos. Clooney i Gerber kupili sąsiadujące ze sobą posiadłości w Meksyku i w trakcie jednego z wyjazdów zaproponował produkcję tequili na własne potrzeby. Obaj przez dwa lata sprawdzali blisko 700 próbek od lokalnych gorzelników, z czasem jej produkcja stała się tak duża, że konieczne stało się uzyskanie licencji i pozwoleń urzędowych. W 2013 r. założono oficjalnie firmę i rozpoczęto dystrybucję w USA. Casamigos została jedną z najszybciej rozwijających się marek tequili na świecie, w latach 2014–2015 jej produkcja się podwoiła, a sprzedaż była prowadzona w 20 krajach. W 2017 r. firma została sprzedana za 1 mld dolarów[7].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]W latach 1987–1989 spotykał się z aktorką Kelly Preston[8]. 15 grudnia 1989 ożenił się z aktorką Talią Balsam, byli małżeństwem przez cztery lata do 17 września 1993. Był również w związku z aktorką Ginger Lynn Allen, Céline Balitran (1996–1999)[9], modelką Lisą Snowdon (2000-2005)[10], Renée Zellweger (2001)[8], Kristą Allen (2002–2008)[11].
W czerwcu 2007 zaczął spotykać się z Sarah Larson, a ich romans zakończył się w maju 2008[12]. Następnie w lipcu 2009 rozpoczął związek z aktorką Elisabettą Canalis, który rozpadł się w czerwcu 2011 roku[13][14]. W lipcu 2011 Clooney zaczął spotykać się ze Stacy Keibler[15]. Związek ten zakończył się w lipcu 2013[16].
28 kwietnia 2014 Clooney oświadczył się prawniczce, Amal Alamuddin[17][18]. Amal i George oficjalnie stali się małżeństwem 27 września 2014 roku[19]. W czerwcu 2017 zostali rodzicami bliźniąt, Alexandra i Elli.
Od 2002 Clooney ma posiadłość w Laglio nad jeziorem Como, we Włoszech.
Jest agnostykiem.
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]Filmy fabularne
[edytuj | edytuj kod]Rok | Tytuł | Rola |
---|---|---|
1986 | Akademia Wojskowa (Combat High) | Major Biff Woods |
1987 | Bennett Brothers | Tom Bennett |
Powrót do upiornej szkoły (Return to Horror High) | Oliver | |
Predator: The Concert | ||
1988 | Powrót zabójczych pomidorów (Return of the Killer Tomatoes!) | Matt Stevens |
1990 | Czerwona fala (Red Surf) | Remar |
Knights of the Kitchen Table | Rick Stepjack | |
Sunset Beat | Chris Chesbro | |
1991 | Rewrite for Murder | |
1992 | Magiczna bańka (Unbecoming Age) | Mac |
1993 | Krwawe żniwo (The Harvest) | Lip Syncing Transvestite |
Masakra w centrum handlowym (Without Warning: Terror in the Towers) | Kevin Shea | |
1996 | Od zmierzchu do świtu (From Dusk Till Dawn) | Seth Gecko |
Szczęśliwy dzień (One Fine Day) | Jack Taylor | |
1997 | Batman i Robin (Batman & Robin) | Batman / Bruce Wayne |
Peacemaker (The Peacemaker) | Thomas Devoe | |
1998 | Cienka czerwona linia (The Thin Red Line) | Kapitan Charles Bosche |
Co z oczu, to z serca (Out of Sight) | Jack Foley | |
1999 | Miasteczko South Park (South Park: Bigger, Longer & Uncut) | Dr Gouache (głos) |
Złoto pustyni (Three Kings) | Archie Gates | |
2000 | Bracie, gdzie jesteś? (O Brother, Where Art Thou?) | Everett Ulysses McGill |
Gniew oceanu (The Perfect Storm) | Kapitan Billy Tyne | |
Ocalić Nowy Jork (Fail Safe) | Pułkownik Jack Grady | |
2001 | Mali agenci (Spy Kids) | Devlin |
Ocean’s Eleven: Ryzykowna gra (Ocean’s Eleven) | Danny Ocean | |
2002 | Niebezpieczny umysł (Confessions of a Dangerous Mind) | Jym Bird, agent CIA |
Solaris | Chris Kelvin | |
Witajcie w Collinwood (Welcome to Collinwood) | Jerzy | |
2003 | Mali agenci 3D: Trójwymiarowy odjazd (Spy Kids 3-D: Game Over) | Devlin |
Okrucieństwo nie do przyjęcia (Intolerable Cruelty) | Miles Massey | |
2004 | Ocean’s Twelve: Dogrywka (Ocean’s Twelve) | Danny Ocean |
2005 | Good Night and Good Luck (Good Night, and Good Luck.) | Fred Friendly |
Syriana | Bob Barnes | |
2006 | Dobry Niemiec (The Good German) | Jake Geismar |
2007 | Michael Clayton | Michael Clayton |
Ocean’s Thirteen | Danny Ocean | |
2008 | Tajne przez poufne (Burn After Reading) | Harry Pfarrer |
George W. Bush Battles Jesus Christ | Bob Barnes | |
Miłosne gierki (Leatherheads) | Jimmy ‘Dodge’ Connelly | |
2009 | Człowiek, który gapił się na kozy (The Men Who Stare at Goats) | Lyn Cassady |
Fantastyczny pan Lis (Fantastic Mr. Fox) | Pan Lis (głos) | |
W chmurach (Up in the Air) | Ryan Bingham | |
2010 | Amerykanin (The American) | Jack / Edward |
2011 | Idy marcowe (The Ides of March) | Gubernator Mike Morris |
Spadkobiercy (The Descendants) | Matt King | |
2012 | 8 | David Boies |
2013 | Grawitacja (Gravity) | Matt Kowalsky |
Obrońcy skarbów | George Stout | |
2014 | Kraina jutra | Frank Walker |
2016 | Ave, Cezar! | Baird Whitlock |
Zakładnik z Wall Street | Lee Gates | |
2020 | Niebo o północy | Augustine |
2022 | Bilet do raju | David Cotton |
Seriale telewizyjne
[edytuj | edytuj kod]Rok | Tytuł | Rola |
---|---|---|
1978 | Centennial | Epizod |
1984-1985 | E/R | Mark „As” Kolmar |
1984 | Riptide | Lenny Colwell |
1985-1987 | The Facts of Life | George Burnett |
1985 | Uliczny jastrząb (Street Hawk) | Kevin Stark |
Crazy Like a Fox | ||
1986 | Throb | Rollo Moldonado |
Hotel | Nick Miller | |
1987 | Detektyw Hunter (Hunter) | Matthew Winfield |
Napisała: Morderstwo (Murder, She Wrote) | Kip Howard | |
Złotka (The Golden Girls) | Bobby Hopkins | |
1988-1991 | Roseanne | Booker Brooks |
1990 | Sunset Beat | Chic Chesbro |
1991 | Baby Talk | Joe |
1992-1993 | Bodies of Evidence | Detektyw Ryan Walker |
1992 | Jack’s Place | Rick Logan |
1993-1994 | Sisters | Detektyw James Falconer |
1993 | The Building | Narzeczony Bonnie |
1994–1999, 2000, 2009 | Ostry dyżur (ER) | dr Doug Ross |
1995 | Przyjaciele (Friends) | Dr Michael Mitchell |
1997 | Miasteczko South Park (South Park) | Sparky (głos) |
1998 | Murphy Brown | Lekarz #2 |
2019 | Paragraf 22 | Pułkownik Scheissnkopf |
Producent
[edytuj | edytuj kod]Rok | Tytuł |
---|---|
1999 | Killroy |
2002 | Witajcie w Collinwood (Welcome to Collinwood) |
2004 | Criminal – Wielki przekręt (Criminal) |
2005 | Obłęd (The Jacket) |
2008 | Miłosne gierki (Leatherheads) |
2009 | Człowiek, który gapił się na kozy (The Men Who Stare at Goats) |
2011 | Idy marcowe (The Ides of March) |
2012 | Operacja Argo (Argo) |
2013 | August: Orange Country |
Obrońcy skarbów | |
2015 | Kryzys to nasz pomysł |
2016 | Coronado High |
Zakładnik z Wall Street | |
2017 | Suburbicon |
White Jazz | |
2018 | Ocean’s 8 |
2020 | Niebo o północy (The Midnight Sky) |
2021 | Bar dobrych ludzi (The Tender Bar) |
2023 | The Boys in the Boat |
Reżyser
[edytuj | edytuj kod]Rok | Tytuł |
---|---|
2002 | Niebezpieczny umysł (Confessions of a Dangerous Mind) |
2005 | Unscripted |
Good Night and Good Luck (Good Night, and Good Luck.) | |
2008 | Miłosne gierki (Leatherheads) |
2011 | Idy marcowe (The Ides of March) |
2013 | Obrońcy skarbów (The Monuments Men) |
2017 | Suburbicon |
2019 | Paragraf 22 (Catch-22) |
2020 | Niebo o północy (The Midnight Sky) |
2021 | Bar dobrych ludzi (The Tender Bar) |
2023 | The Boys in the Boat |
Scenarzysta
[edytuj | edytuj kod]Rok | Tytuł |
---|---|
1999 | Killroy |
2005 | Good Night and Good Luck (Good Night, and Good Luck.) |
2008 | Miłosne gierki (Leatherheads) |
2011 | Idy marcowe (The Ides of March) |
2013 | Obrońcy skarbów (The Monuments Men) |
2017 | Suburbicon |
Nagrody
[edytuj | edytuj kod]- Nagroda Akademii Filmowej:
- Złoty Glob
- Nagroda Gildii Aktorów Ekranowych
- Najlepsza obsada serialu dramatycznego: 1999 Ostry dyżur
- 1998 Ostry dyżur
- 1997 Ostry dyżur
- 1996 Ostry dyżur
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ What religion is George Clooney?. Beliefnet. [dostęp 2017-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-16)]. (ang.).
- ↑ George Clooney Biography (1961-). Film Reference. [dostęp 2015-08-30]. (ang.).
- ↑ Jessica Derschowitz (2012-11-01): George Clooney and Abraham Lincoln are (distantly) related, ancestry website says. CBS News. [dostęp 2017-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-16)]. (ang.).
- ↑ Sandra Brennan: George Clooney Biography. AllMovie. [dostęp 2021-07-20]. (ang.).
- ↑ George Clooney. Rotten Tomatoes. [dostęp 2018-12-17]. (ang.).
- ↑ a b George Clooney. TV.com. [dostęp 2015-08-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-08-28)]. (ang.).
- ↑ Mary Hanbury (2017-06-22): George Clooney „przypadkiem” stworzył markę tequili. Teraz sprzedaje ją za miliard dolarów. Business Insider. [dostęp 2017-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-25)]. (pol.).
- ↑ a b George Clooney Dating History. FamousFix. [dostęp 2018-12-16]. (ang.).
- ↑ George Clooney. People. [dostęp 2012-06-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-16)]. (ang.).
- ↑ Tim Walker (2009-05-01): Lisa Snowdon says George Clooney is no Mr Right. The Daily Telegraph. [dostęp 2014-04-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-16)]. (ang.).
- ↑ Report: George Clooney Rekindles Romance With Krista Allen. Fox News. [dostęp 2011-11-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-16)]. (ang.).
- ↑ George Clooney and Sarah Larson split. People. [dostęp 2008-05-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-16)]. (ang.).
- ↑ Simon Perry (2009-07-30): Who Is George Clooney’s New Italian Girl?. People. [dostęp 2009-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-16)]. (ang.).
- ↑ Elizabeth Leonard (2011-06-22): George Clooney and Elisabetta Canalis Split. People. [dostęp 2011-06-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-16)]. (ang.).
- ↑ Michelle Tauber (2011-09-07): George Clooney and Stacy Keibler Are Still Dating. People. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-16)].
- ↑ George Clooney & Stacy Keibler Split; Had ‘Nothing To Do’ With Kids, Marriage. Access Hollywood. [dostęp 2014-09-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-16)]. (ang.).
- ↑ Padraic Flanagan (2014-04-28): George Clooney engaged to ‘utterly wonderful’ British lawyer. The Daily Telegraph. [dostęp 2014-08-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-16)]. (ang.).
- ↑ Jill Lawless (2014-04-28): George Clooney engaged to UK attorney Amal Alamuddin, her law firm says as it offers congrats. Star Tribune. [dostęp 2014-05-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-11)]. (ang.).
- ↑ Tom Kington (2014-09-27): George Clooney Marries In Venice Ceremony. Sky News. [dostęp 2014-09-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-16)]. (ang.).
- ↑ Winners & Nominees 2013. oscars.org (ang.) [dostęp 2022-04-10]
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- George Clooney w bazie IMDb (ang.)
- George Clooney w bazie Filmweb
- George Clooney w bazie Notable Names Database (ang.)
- ISNI: 0000000120992893
- VIAF: 14928451
- ULAN: 500474252
- LCCN: no96040669
- GND: 120335824
- NDL: 01042445
- BnF: 135107179
- SUDOC: 050344315
- SBN: RAVV105491
- NLA: 40396152
- NKC: xx0017209
- BNE: XX1288046
- NTA: 160798566
- BIBSYS: 1025407
- CiNii: DA13843239
- Open Library: OL3014333A
- PLWABN: 9810594307005606
- NUKAT: n2008154870
- J9U: 987007457576505171
- CANTIC: a10267438
- LNB: 000186909
- CONOR: 22705763
- BLBNB: 000218475
- KRNLK: KAC201615681
- LIH: LNB:BMLW;=BO