George Clooney – Wikipedia, wolna encyklopedia

George Clooney
Ilustracja
George Clooney (2016)
Imię i nazwisko

George Timothy Clooney

Data i miejsce urodzenia

6 maja 1961
Lexington (Kentucky)

Zawód

aktor, reżyser, scenarzysta, producent filmowy

Współmałżonek

Talia Balsam
(1989−1993; rozwód)
Amal Clooney
(od 2014)

Lata aktywności

od 1982

Odznaczenia
Kawaler Orderu Sztuki i Literatury (Francja)

George Timothy Clooney (ur. 6 maja 1961 w Lexington) – amerykański aktor, reżyser, scenarzysta i producent filmowy. Światową sławę zyskał w latach 90. dzięki roli doktora Douglasa „Douga” Rossa w kultowym serialu medycznym NBC Ostry dyżur. Zdobywca Złotego Globu dla najlepszego aktora w filmie komediowym lub musicalu za rolę Everetta w przygodowej komedii kryminalnej braci Coen Bracie, gdzie jesteś? (2000), a także laureat Oscara i Złotego Globu za rolę Boba Barnesa w dramacie Syriana (2005). W 2013 wraz z Benem Affleckiem i Grantem Heslovem ponownie zdobył Oscara za najlepszy film za produkcję dreszczowca Operacja Argo (2012). W 1997 i 2006 został okrzyknięty najseksowniejszym mężczyzną świata przez magazyn „People”.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Wczesne lata

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Lexington w Kentucky w rodzinie rzymskokatolickiej[1]. Jego matka, Nina Bruce (z domu Warren), była zwyciężczynią konkursu piękności i radną miasta[2]. Jego ojciec, Nicholas Joseph „Nick” Clooney, był dziennikarzem telewizyjnym i kandydatem demokratów do Izby Reprezentantów z Kentucky w 2004, przez pięć lat prowadził talk-show AMC The Nick Clooney Show; tam właśnie Clooney debiutował w wieku 5 lat. Miał starszą siostrę Adelię „Adę”. Jego praprababka ze strony matki Mary Ann Sparrow była przyrodnią siostrą Nancy Hanks Lincoln, matki Abrahama Lincolna[3]. Jego ciotka, Rosemary Clooney, była żona aktora i reżysera José Ferrera, była piosenkarką jazzową i aktorką. Ich syn, kuzyn i przyjaciel Clooneya, aktor Miguel Ferrer, zaprosił George’a w 1982 do zagrania niewielkiej roli filmowej i przekonał do podjęcia pracy aktora i osiedlenia się w Kalifornii.

Uczęszczał do Augusta High School w Augusta i St. Michael’s School. Chciał zostać zawodowym baseballistą i w wieku 16 lat próbował w Cincinnati Reds[4]. Następnie studiował na Northern Kentucky University i University of Cincinnati. Uczył się aktorstwa w The Beverly Hills Playhouse. Podjął pracę jako dziennikarz i sprzedawca obuwia damskiego.

Kariera

[edytuj | edytuj kod]
Clooney i Joe Biden (2009)

W 1982 przeniósł się do Los Angeles i przez kilka lat sypiał w łazience u kolegi. Debiutował niewielką rolą Rona w dreszczowcu węgierskiego reżysera André Szőtsa Grizzly 2: Revenge (1983)[5] u boku Johna Rhysa-Daviesa, Louise Fletcher, Charlie Sheena i Laury Dern. Grywał też gościnne role w produkcjach telewizyjnych, takich jak serial detektywistyczny NBC Riptide (1984) czy sitcom CBS E/R (1984–85), a także Uliczny jastrząb (1985), The Facts of Life (1985–87), Napisała: Morderstwo (1987), Złotka (1987) i Roseanne (1988–91)[6]. Przełomem w jego karierze okazała się rola Douglasa „Douga” Rossa w kultowym serialu medycznym NBC Ostry dyżur (1994–1999, 2000, 2009), który zapewnił mu popularność i dwie nominacje do nagrody Emmy i wiele intratnych propozycji filmowych[6].

Pierwszą znaczącą rolę Setha Gecko zagrał w filmie Roberta Rodrigueza, do którego scenariusz napisał Quentin Tarantino Od zmierzchu do świtu (From Dusk Till Dawn, 1996). Po występie w komedii romantycznej Szczęśliwy dzień (One Fine Day, 1996) z Michelle Pfeiffer, przyjął rolę Batmana w filmie Joela Schumachera Batman i Robin (Batman & Robin, 1997). Później był Peacemaker (The Peacemaker, 1997) z Nicole Kidman, Cienka czerwona linia (The Thin Red Line, 1998) i Gniew oceanu (The Perfect Storm, 2000).

Zagrał w filmach Stevena Soderbergha: Solaris (2002), Ocean’s Twelve: Dogrywka (Ocean’s Twelve, 2004) i Dobry Niemiec (The Good German, 2006). Rola Everetta w przygodowej komedii kryminalnej braci Coen Bracie, gdzie jesteś? (2000) przyniosła mu statuetkę Złotego Globa. Następnie wystąpił w przewrotnej komedii romantycznej Okrucieństwo nie do przyjęcia (Intolerable Cruelty, 2003) z Catherine Zetą-Jones, a także w komedii kryminalnej braci Coen Tajne przez poufne (Burn After Reading, 2008).

W 2002 zadebiutował z powodzeniem jako reżyser dramatu Niebezpieczny umysł (Confessions of a Dangerous Mind), który był nominowany do Złotego Niedźwiedzia na festiwalu w Berlinie. Z kolei kolejny film Clooneya – stylowy, czarno-biały Good Night and Good Luck (Good Night, and Good Luck, 2005) zdobył nominacje do Oscara w 2006 w sześciu kategoriach: Najlepszy Film, Najlepsza Reżyseria – George Clooney, Najlepszy Aktor – David Strathairn, Najlepszy Scenariusz Oryginalny, Najlepsze Zdjęcia i Najlepsza Scenografia.

Wraz z Rande Gerberem i Michaelem Meldmanem założył firmę produkującą tequilę Casamigos. Clooney i Gerber kupili sąsiadujące ze sobą posiadłości w Meksyku i w trakcie jednego z wyjazdów zaproponował produkcję tequili na własne potrzeby. Obaj przez dwa lata sprawdzali blisko 700 próbek od lokalnych gorzelników, z czasem jej produkcja stała się tak duża, że konieczne stało się uzyskanie licencji i pozwoleń urzędowych. W 2013 r. założono oficjalnie firmę i rozpoczęto dystrybucję w USA. Casamigos została jedną z najszybciej rozwijających się marek tequili na świecie, w latach 2014–2015 jej produkcja się podwoiła, a sprzedaż była prowadzona w 20 krajach. W 2017 r. firma została sprzedana za 1 mld dolarów[7].

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]
Clooney i Elisabetta Canalis (2009)
Amal i George Clooney (2022)

W latach 1987–1989 spotykał się z aktorką Kelly Preston[8]. 15 grudnia 1989 ożenił się z aktorką Talią Balsam, byli małżeństwem przez cztery lata do 17 września 1993. Był również w związku z aktorką Ginger Lynn Allen, Céline Balitran (1996–1999)[9], modelką Lisą Snowdon (2000-2005)[10], Renée Zellweger (2001)[8], Kristą Allen (2002–2008)[11].

W czerwcu 2007 zaczął spotykać się z Sarah Larson, a ich romans zakończył się w maju 2008[12]. Następnie w lipcu 2009 rozpoczął związek z aktorką Elisabettą Canalis, który rozpadł się w czerwcu 2011 roku[13][14]. W lipcu 2011 Clooney zaczął spotykać się ze Stacy Keibler[15]. Związek ten zakończył się w lipcu 2013[16].

28 kwietnia 2014 Clooney oświadczył się prawniczce, Amal Alamuddin[17][18]. Amal i George oficjalnie stali się małżeństwem 27 września 2014 roku[19]. W czerwcu 2017 zostali rodzicami bliźniąt, Alexandra i Elli.

Od 2002 Clooney ma posiadłość w Laglio nad jeziorem Como, we Włoszech.

Jest agnostykiem.

Filmografia

[edytuj | edytuj kod]

Filmy fabularne

[edytuj | edytuj kod]
Rok Tytuł Rola
1986 Akademia Wojskowa (Combat High) Major Biff Woods
1987 Bennett Brothers Tom Bennett
Powrót do upiornej szkoły (Return to Horror High) Oliver
Predator: The Concert
1988 Powrót zabójczych pomidorów (Return of the Killer Tomatoes!) Matt Stevens
1990 Czerwona fala (Red Surf) Remar
Knights of the Kitchen Table Rick Stepjack
Sunset Beat Chris Chesbro
1991 Rewrite for Murder
1992 Magiczna bańka (Unbecoming Age) Mac
1993 Krwawe żniwo (The Harvest) Lip Syncing Transvestite
Masakra w centrum handlowym (Without Warning: Terror in the Towers) Kevin Shea
1996 Od zmierzchu do świtu (From Dusk Till Dawn) Seth Gecko
Szczęśliwy dzień (One Fine Day) Jack Taylor
1997 Batman i Robin (Batman & Robin) Batman / Bruce Wayne
Peacemaker (The Peacemaker) Thomas Devoe
1998 Cienka czerwona linia (The Thin Red Line) Kapitan Charles Bosche
Co z oczu, to z serca (Out of Sight) Jack Foley
1999 Miasteczko South Park (South Park: Bigger, Longer & Uncut) Dr Gouache (głos)
Złoto pustyni (Three Kings) Archie Gates
2000 Bracie, gdzie jesteś? (O Brother, Where Art Thou?) Everett Ulysses McGill
Gniew oceanu (The Perfect Storm) Kapitan Billy Tyne
Ocalić Nowy Jork (Fail Safe) Pułkownik Jack Grady
2001 Mali agenci (Spy Kids) Devlin
Ocean’s Eleven: Ryzykowna gra (Ocean’s Eleven) Danny Ocean
2002 Niebezpieczny umysł (Confessions of a Dangerous Mind) Jym Bird, agent CIA
Solaris Chris Kelvin
Witajcie w Collinwood (Welcome to Collinwood) Jerzy
2003 Mali agenci 3D: Trójwymiarowy odjazd (Spy Kids 3-D: Game Over) Devlin
Okrucieństwo nie do przyjęcia (Intolerable Cruelty) Miles Massey
2004 Ocean’s Twelve: Dogrywka (Ocean’s Twelve) Danny Ocean
2005 Good Night and Good Luck (Good Night, and Good Luck.) Fred Friendly
Syriana Bob Barnes
2006 Dobry Niemiec (The Good German) Jake Geismar
2007 Michael Clayton Michael Clayton
Ocean’s Thirteen Danny Ocean
2008 Tajne przez poufne (Burn After Reading) Harry Pfarrer
George W. Bush Battles Jesus Christ Bob Barnes
Miłosne gierki (Leatherheads) Jimmy ‘Dodge’ Connelly
2009 Człowiek, który gapił się na kozy (The Men Who Stare at Goats) Lyn Cassady
Fantastyczny pan Lis (Fantastic Mr. Fox) Pan Lis (głos)
W chmurach (Up in the Air) Ryan Bingham
2010 Amerykanin (The American) Jack / Edward
2011 Idy marcowe (The Ides of March) Gubernator Mike Morris
Spadkobiercy (The Descendants) Matt King
2012 8 David Boies
2013 Grawitacja (Gravity) Matt Kowalsky
Obrońcy skarbów George Stout
2014 Kraina jutra Frank Walker
2016 Ave, Cezar! Baird Whitlock
Zakładnik z Wall Street Lee Gates
2020 Niebo o północy Augustine
2022 Bilet do raju David Cotton

Seriale telewizyjne

[edytuj | edytuj kod]
Rok Tytuł Rola
1978 Centennial Epizod
1984-1985 E/R Mark „As” Kolmar
1984 Riptide Lenny Colwell
1985-1987 The Facts of Life George Burnett
1985 Uliczny jastrząb (Street Hawk) Kevin Stark
Crazy Like a Fox
1986 Throb Rollo Moldonado
Hotel Nick Miller
1987 Detektyw Hunter (Hunter) Matthew Winfield
Napisała: Morderstwo (Murder, She Wrote) Kip Howard
Złotka (The Golden Girls) Bobby Hopkins
1988-1991 Roseanne Booker Brooks
1990 Sunset Beat Chic Chesbro
1991 Baby Talk Joe
1992-1993 Bodies of Evidence Detektyw Ryan Walker
1992 Jack’s Place Rick Logan
1993-1994 Sisters Detektyw James Falconer
1993 The Building Narzeczony Bonnie
1994–1999,
2000, 2009
Ostry dyżur (ER) dr Doug Ross
1995 Przyjaciele (Friends) Dr Michael Mitchell
1997 Miasteczko South Park (South Park) Sparky (głos)
1998 Murphy Brown Lekarz #2
2019 Paragraf 22 Pułkownik Scheissnkopf

Producent

[edytuj | edytuj kod]
Rok Tytuł
1999 Killroy
2002 Witajcie w Collinwood (Welcome to Collinwood)
2004 Criminal – Wielki przekręt (Criminal)
2005 Obłęd (The Jacket)
2008 Miłosne gierki (Leatherheads)
2009 Człowiek, który gapił się na kozy (The Men Who Stare at Goats)
2011 Idy marcowe (The Ides of March)
2012 Operacja Argo (Argo)
2013 August: Orange Country
Obrońcy skarbów
2015 Kryzys to nasz pomysł
2016 Coronado High
Zakładnik z Wall Street
2017 Suburbicon
White Jazz
2018 Ocean’s 8
2020 Niebo o północy (The Midnight Sky)
2021 Bar dobrych ludzi (The Tender Bar)
2023 The Boys in the Boat

Reżyser

[edytuj | edytuj kod]
Rok Tytuł
2002 Niebezpieczny umysł (Confessions of a Dangerous Mind)
2005 Unscripted
Good Night and Good Luck (Good Night, and Good Luck.)
2008 Miłosne gierki (Leatherheads)
2011 Idy marcowe (The Ides of March)
2013 Obrońcy skarbów (The Monuments Men)
2017 Suburbicon
2019 Paragraf 22 (Catch-22)
2020 Niebo o północy (The Midnight Sky)
2021 Bar dobrych ludzi (The Tender Bar)
2023 The Boys in the Boat

Scenarzysta

[edytuj | edytuj kod]
Rok Tytuł
1999 Killroy
2005 Good Night and Good Luck (Good Night, and Good Luck.)
2008 Miłosne gierki (Leatherheads)
2011 Idy marcowe (The Ides of March)
2013 Obrońcy skarbów (The Monuments Men)
2017 Suburbicon

Nagrody

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. What religion is George Clooney?. Beliefnet. [dostęp 2017-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-16)]. (ang.).
  2. George Clooney Biography (1961-). Film Reference. [dostęp 2015-08-30]. (ang.).
  3. Jessica Derschowitz (2012-11-01): George Clooney and Abraham Lincoln are (distantly) related, ancestry website says. CBS News. [dostęp 2017-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-16)]. (ang.).
  4. Sandra Brennan: George Clooney Biography. AllMovie. [dostęp 2021-07-20]. (ang.).
  5. George Clooney. Rotten Tomatoes. [dostęp 2018-12-17]. (ang.).
  6. a b George Clooney. TV.com. [dostęp 2015-08-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-08-28)]. (ang.).
  7. Mary Hanbury (2017-06-22): George Clooney „przypadkiem” stworzył markę tequili. Teraz sprzedaje ją za miliard dolarów. Business Insider. [dostęp 2017-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-25)]. (pol.).
  8. a b George Clooney Dating History. FamousFix. [dostęp 2018-12-16]. (ang.).
  9. George Clooney. People. [dostęp 2012-06-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-16)]. (ang.).
  10. Tim Walker (2009-05-01): Lisa Snowdon says George Clooney is no Mr Right. The Daily Telegraph. [dostęp 2014-04-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-16)]. (ang.).
  11. Report: George Clooney Rekindles Romance With Krista Allen. Fox News. [dostęp 2011-11-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-16)]. (ang.).
  12. George Clooney and Sarah Larson split. People. [dostęp 2008-05-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-16)]. (ang.).
  13. Simon Perry (2009-07-30): Who Is George Clooney’s New Italian Girl?. People. [dostęp 2009-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-16)]. (ang.).
  14. Elizabeth Leonard (2011-06-22): George Clooney and Elisabetta Canalis Split. People. [dostęp 2011-06-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-16)]. (ang.).
  15. Michelle Tauber (2011-09-07): George Clooney and Stacy Keibler Are Still Dating. People. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-16)].
  16. George Clooney & Stacy Keibler Split; Had ‘Nothing To Do’ With Kids, Marriage. Access Hollywood. [dostęp 2014-09-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-16)]. (ang.).
  17. Padraic Flanagan (2014-04-28): George Clooney engaged to ‘utterly wonderful’ British lawyer. The Daily Telegraph. [dostęp 2014-08-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-16)]. (ang.).
  18. Jill Lawless (2014-04-28): George Clooney engaged to UK attorney Amal Alamuddin, her law firm says as it offers congrats. Star Tribune. [dostęp 2014-05-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-11)]. (ang.).
  19. Tom Kington (2014-09-27): George Clooney Marries In Venice Ceremony. Sky News. [dostęp 2014-09-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-16)]. (ang.).
  20. Winners & Nominees 2013. oscars.org (ang.) [dostęp 2022-04-10]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]