Komisariat Straży Granicznej „Wejherowo” – Wikipedia, wolna encyklopedia

Komisariat Straży Granicznej „Wejherowo” – jednostka organizacyjna Straży Granicznej pełniąca służbę ochronną na granicy państwowej w latach 1928–1939.

W drugiej połowie 1927 roku przystąpiono do gruntownej reorganizacji Straży Celnej^[1]. W praktyce skutkowało to rozwiązaniem tej formacji granicznej. Komisariat powstał na bazie rozformowywanego komisariatu Straży Celnej „Lubocino”. Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928, do ochrony północnej, zachodniej i południowej granicy państwa, a w szczególności do ich ochrony celnej, powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 Straż Graniczną^[2]. Komisariat powstał na bazie rozformowywanego komisariatu Straży Celnej „Luzino”. Rozkazem nr 2 z 19 kwietnia 1928 w sprawie organizacji Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski przydzielił komisariat „Wejherowo” do Inspektoratu Granicznego nr 6 „Kościerzyna” i określił jego strukturę organizacyjną^[3]. Rozkazem nr 12 z 10 stycznia 1930 w sprawie reorganizacji Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski ustalił numer i nową organizację komisariatu^[4]. Rozkazem nr 13 z 31 lipca 1939 w sprawach [...] przeniesienia siedzib i zmiany przydziałów jednostek organizacyjnych, komendant Straży Granicznej gen. bryg. Walerian Czuma wydzielił komisariat „Wejherowo” z Odwodu SG „Kościerzyna” i przydzielił go do Odwodu SG „Gdynia”^[5].

Kierownik Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego Straży Granicznej mjr Józef Zończyk w rozkazie organizacyjnym nr 2 z 8 czerwca 1928 udokładnił linie rozgraniczenia inspektoratu. Granica północna: kamień graniczny nr 92; granica południowa: kamień graniczny nr 186^[6].

Sąsiednie komisariaty

• komisariat Straży Granicznej „Krokowa” ⇔ komisariat Straży Granicznej „Linja” − 1928

Organizacja komisariatu w kwietniu 1928^[3]:

• komenda − Wejherowo
• placówka Straży Granicznej I linii „Warszkowo”
• placówka Straży Granicznej I linii „Zamostne”
• placówka Straży Granicznej I linii „Kębłowski Młyn” Folwark
• placówka Straży Granicznej I linii „Strzebielino” Dworzec
• placówka Straży Granicznej II linii „Wejherowo”

Organizacja komisariatu w styczniu 1930^[10]:

• komenda − Wejherowo
• placówka Straży Granicznej I linii „Warszkowo”
• placówka Straży Granicznej I linii „Zamostne”
• placówka Straży Granicznej I linii „Kębłowski Młyn” (Kębłowo)
• placówka Straży Granicznej I linii „Strzebielino”
• placówka Straży Granicznej II linii „Wejherowo”

Organizacja komisariatu w 1936:

• komenda − Wejherowo
• placówka Straży Granicznej II linii Wejherowo
• placówka Straży Granicznej I linii Warszkowo
• placówka Straży Granicznej I linii Zamostne
• placówka Straży Granicznej I linii Kębłowo
• placówka Straży Granicznej I linii Strzebielino

• Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-77-3.
• Grzegorz Goryński: Powstanie, organizacja i funkcjonowanie straży granicznej w latach 1928-1939. 2012. [dostęp 2016-12-31].
• Henryk Mieczysław Kula: Polska Straż Graniczna w latach 1928–1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 8311082671.
• Rozkazy, materiały dotyczące dyslokacji, organizacji służby, wywiadu wojskowego i przeciwprzemytniczego, budżetu PIOSG → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
• Rozkazy Komendy Głównej Straży Granicznej 1928–1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.187/30 do 187/41.)