1 Batalion Strzelców (II RP) – Wikipedia, wolna encyklopedia
Odznaka pamiątkowa | |
Historia | |
Państwo | |
---|---|
Sformowanie | 1926 |
Rozformowanie | 1939 |
Tradycje | |
Nadanie sztandaru | 19 czerwca 1938 |
Dowódcy | |
Pierwszy | ppłk Witold Komierowski |
Ostatni | ppłk Gustaw Zacny |
Organizacja | |
Dyslokacja | |
Rodzaj sił zbrojnych | |
Rodzaj wojsk | |
Podległość | 8 Samodzielna Brygada Kawalerii |
1 Batalion Strzelców (1 bs) – oddział piechoty Wojska Polskiego II RP.
Batalion został sformowany zimą 1926 roku, w garnizonie Chojnice, w składzie 8 Samodzielnej Brygady Kawalerii.
4 kwietnia 1927 roku w Toruniu zostali rozstrzelani porucznicy: Paweł Piontek i Kazimierz Urbaniak (zobacz afera szpiegowska poruczników Piontka i Urbaniaka).
W marcu 1929 roku, po likwidacji 8 SBK, batalion został włączony w skład 15 Wielkopolskiej Dywizji Piechoty.
Obsada personalna
[edytuj | edytuj kod]- Dowódcy batalionu
- kpt. Adam Różański (p.o. 1 III – VIII 1926)
- ppłk Witold Komierowski (VIII 1926 – V 1927[1])
- ppłk dypl. SG Gwido Kawiński (1 VI 1927 – 16 VII 1929[2])
- mjr dypl. Alfred Fleszar (17 VII 1929[3] – 14 X 1931)
- mjr dypl. Mieczysław Karol Dobrzański (15 X 1931[4] – 24 IV 1934)
- mjr dypl. Jan Wojciech Maksymilian Radoliński (25 IV – 20 XI 1934)
- mjr dypl. Jan Zygmunt Berek (21 XI 1934 – X 1936)
- ppłk piech. Gustaw Zacny (X 1936 – IX 1939)
- inni żołnierze batalionu
- mjr piech. Marian Aleksander Jankowski
- kpt. piech. Aleksander Janisz
- por. piech. Józef Gruss
- Wiktor Żywicki
Obsada personalna w 1939 roku
[edytuj | edytuj kod]Obsada personalna i struktura organizacyjna w marcu 1939 roku[5][a]:
- Dowództwo, kwatermistrzostwo i pododdziały specjalne[5]
- dowódca batalionu – ppłk Gustaw Zacny
- I zastępca dowódcy – mjr Antoni Krzesiński
- adiutant – kpt. Waldemar Klemens Glock
- lekarz – por. lek. Zygmunt Trepiak
- II zastępca dowódcy (kwatermistrz) – kpt. Julian Richter
- oficer mobilizacyjny – p.o. kpt. Feliks Bolesław Witkowski[b] *
- zastępca oficera mobilizacyjnego – kpt. adm. Kazimierz Mieczysław Walewski
- oficer administracyjno-materiałowy – kpt. Janusz Żebrowski
- oficer gospodarczy – por. int. Józef Stefan Nowacki
- oficer żywnościowy – chor. Tomasz Makowski
- dowódca kompanii gospodarczej i oficer taborowy – kpt. tab. Stanisław Irzyk
- dowódca plutonu łączności – por. Zygmunt Józef Żyburt-Żyburtowicz
- dowódca plutonu pionierów – vacat
- dowódca plutonu ppanc. – por. Zygmunt Rybakiewicz (*)[b]
- dowódca oddziału zwiadu – ppor. piech. Józef Trzoska
- dowódca 1 kompanii – por. Piotr Oczkowski
- dowódca plutonu – por. Stefan Jakóbowski
- dowódca 2 kompanii – por. Józef Hassa
- dowódca plutonu – ppor. Marian Skubała
- dowódca plutonu – ppor. Anatoliusz Wasilewski
- dowódca 3 kompanii – kpt. Feliks Bolesław Witkowski (*)[b]
- dowódca plutonu – ppor. Stanisław Bolesław Borkowski
- dowódca kompanii km – por. Zygmunt Rybakiewicz (*)[b]
- dowódca plutonu – ppor. Sławomir Sawicki
- na kursie – kpt. Kazimierz I Romanowski
Obsada personalna we wrześniu 1939 | ||
---|---|---|
Stanowisko etatowe | Stopień, imię i nazwisko | Uwagi |
dowódca batalionu | ppłk Gustaw Zacny | |
adiutant | kpt. Waldemar Klemens Glock | niemiecka niewola[8] |
kwatermistrz | kpt. Julian Richter | |
płatnik | kpt. rez. Józef Dziurzyński | |
lekarz | kpt. lek. rez. Franciszek Henryk Gesing | |
dowódca 1 kompanii | kpt. Kazimierz Juliusz Sochanik | niemiecka niewola[8] |
dowódca 2 kompanii | por. Józef Hassa | niemiecka niewola[8] |
dowódca 3 kompanii | kpt. Feliks Bolesław Witkowski | niemiecka niewola[8] |
dowódca kompanii ckm | kpt. Walerian Teodor Poniatowski | |
pododdziały specjalne | ||
dowódca plutonu łączności | por. Zygmunt Józef Żyburt-Żyburtowicz | niemiecka niewola[8] |
dowódca plutonu ppanc. | por. Zygmunt Rybakiewicz | |
dowódca plutonu zwiadu | ppor. Józef Trzoska | |
dowódca plutonu pionierów | NN |
Odznaka pamiątkowa batalionu
[edytuj | edytuj kod]22 października 1932 roku Minister Spraw Wojskowych zatwierdził wzór i regulamin odznaki pamiątkowej 1 batalionu strzelców[9]. Odznaka o wymiarach 42 x 30 mm ma kształt srebrzystej ośmiobocznej tarczy z wizerunkiem krzyża o ramionach pokrytych granatową i zieloną emalią. Na ramionach wpisano numer i inicjały „1 BS” i herb województwa pomorskiego. Środek wypełnia tarcza strzelecka z wizerunkiem srebrnego orła na czerwonym tle. Na polach między ramionami krzyża skrzyżowane karabiny i dwie lufy karabinów maszynowych. Dwuczęściowa – oficerska, wykonana w srebrze i emaliowana. Wykonanie: Wiktor Gontarczyk – Warszawa[10].
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[6].
- ↑ a b c d Gwiazdką oznaczono oficera, który pełnił jednocześnie więcej niż jedną funkcję[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 14 z 5 maja 1927 roku, s. 127.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 11 z 6 lipca 1929 r.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 15 z 23 sierpnia 1929 roku, s. 291.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 7 z 23 października 1931 roku, s. 327.
- ↑ a b Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 659–660.
- ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.
- ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VIII.
- ↑ a b c d e Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2024-07-06].
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 8 z 22 października 1932 roku, poz. 96.
- ↑ Sawicki i Wielechowski 2007 ↓, s. 147.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Henryk Piątkowski: Zarys historii wojennej 1-go Batalionu Strzelców (b. Batalionu Szturmowego kapitana Maczka przy 1-ej Dywizji Jazdy). Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1931, seria: Zarys historii wojennej formacji polskich 1918–1920.
- Zdzisław Sawicki, Adam Wielechowski: Odznaki Wojska Polskiego 1918-1945: Katalog Zbioru Falerystycznego: Wojsko Polskie 1918-1939: Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie. Warszawa: Pantera Books, 2007. ISBN 978-83-204-3299-2.
- Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax, 1990. ISBN 83-211-1104-1.
- Księga chwały piechoty, praca zbiorowa, Warszawa 1992, reprint wydania z 1939
- Przemysław Dymek - "1 Batalion Strzelców" wyd. Pruszków 2016
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.