Bazylika kolegiacka Trójcy Przenajświętszej w Myszyńcu – Wikipedia, wolna encyklopedia

Bazylika Trójcy Przenajświętszej w Myszyńcu
Zabytek: nr rej. A-467 z dnia 30 marca 1981[1]
kościół parafialny
Ilustracja
Bazylika kolegiacka w Myszyńcu z jezuicką bramno-dzwonniczą wieżą
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miejscowość

Myszyniec

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Trójcy Przenajświętszej w Myszyńcu

Bazylika mniejsza
• nadający tytuł

od 2013
Papież Franciszek

Wezwanie

Trójcy Przenajświętszej

Wspomnienie liturgiczne

11 listopada

Przedmioty szczególnego kultu
Relikwie

św. Jana Pawła II, św. siostry Faustyny Kowalskiej, bł. ks. Jerzego Popiełuszki, bł. Rodziny Ulmów

Położenie na mapie Myszyńca
Mapa konturowa Myszyńca, u góry znajduje się punkt z opisem „Bazylika Trójcy Przenajświętszej w Myszyńcu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Bazylika Trójcy Przenajświętszej w Myszyńcu”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, blisko górnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Bazylika Trójcy Przenajświętszej w Myszyńcu”
Położenie na mapie powiatu ostrołęckiego
Mapa konturowa powiatu ostrołęckiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Bazylika Trójcy Przenajświętszej w Myszyńcu”
Położenie na mapie gminy Myszyniec
Mapa konturowa gminy Myszyniec, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Bazylika Trójcy Przenajświętszej w Myszyńcu”
Ziemia53°22′56″N 21°20′47″E/53,382222 21,346389

Bazylika kolegiacka Trójcy Przenajświętszej w Myszyńcu – zabytkowy[1] rzymskokatolicki kościół parafialny z początku XX wieku znajdujący się w Myszyńcu przy ul. Stacha Konwy 12[2].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Kościół został wybudowany staraniem Komitetu Budowy Murowanego Kościoła, a projekt zatwierdzili w 1907 roku przedstawiciele guberni łomżyńskiej[3]. Poprzedni, drewniany, został rozebrany ostatecznie w 1909 roku[3]. W 1914 roku, jeszcze podczas budowy kościoła, ogień strawił plebanię wraz z dokumentami historycznymi, związanymi z myszyniecką parafią[4].

W roku 1999 kościół został wyniesiony do godności kolegiaty. W 1981 roku kościół został wpisany do rejestru zabytków ówczesnego województwa ostrołęckiego (nr rej A-467)[1]. W roku 2013 roku papież Franciszek podniósł świątynię do godności bazyliki mniejszej[5].

Dekretem biskupa łomżyńskiego Janusza Stepnowskiego z 9 lutego 2021 roku bazylika została ustanowiona jednym z 20 kościołów stacyjnych Papieskiego Roku św. Józefa w diecezji łomżyńskiej[6].

Architektura i wyposażenie

[edytuj | edytuj kod]

Jest to neogotycki pięcionawowy kościół halowy wybudowany w latach 1909–1922 według projektu Franciszka Przecławskiego[7][8]. Rola Adolfa Schimmelpfenniga w powstaniu projektu, który jest wymieniany w niektórych źródłach[8] została później odrzucona[7]. Bazylika jest największym budynkiem sakralnym dekanatu Myszyniec. Należy również do największych tego typu obiektów w diecezji łomżyńskiej. Jego wymiary to: 61 m – długość, 30 m – szerokość, 18 m – wysokość do sklepienia, 50 m – wysokość dwóch wież[9][10]. Wybudowano go z cegły, jest nieotynkowany i niepodpiwniczony. Bryła budowli jest rozczłonkowana, z transeptem oraz wieloosiową i wielokondygnacyjną fasadą frontową zwieńczoną dwoma wieżami[8].

W kościele zachowały się stare feretrony i dwa boczne ołtarze z XVIII wieku. Witraże zdobiące okna kościoła zamówione zostały w 1922 roku w Krakowskim Zakładzie Witrażów Oszkleń i Mozaiki S.G. Żeleński, który swoją nazwą nawiązuje do pierwotnego jej właściciela Stanisława Gabriela Żeleńskiego, brata Tadeusza Boya-Żeleńskiego[11].

Otoczenie

[edytuj | edytuj kod]

Obok świątyni stoi pojezuicka murowana dzwonnica z XVIII wieku, najstarszy murowany budynek w Puszczy Zielonej[12]. Przy wejściu do dzwonnicy znajdują się dwie kuny żelazne (obroże)[13].

Galeria

[edytuj | edytuj kod]
Zdjęcie zostało wykonane w 2020 r. na potrzebę publikacji w książce "Nazwiska mieszkańców parafii w Myszyńcu" autorstwa Mileny Nalewajk

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Rejestr zabytków nieruchomych w województwie mazowieckim (stan na 30 czerwca 2024 roku). Narodowy Instytut Dziedzictwa, 2024-06-30. [dostęp 2024-09-01]. (pol.).
  2. Kościół parafialny pw. Trójcy Przenajświętszej [online], zabytek.pl [dostęp 2024-09-01] (pol.).
  3. a b praca zbiorowa, Zmiany w wyglądzie i wystroju kościołów w Myszyńcu, [w:] Maria Przytocka (red.), Dzieje parafii i kościoła pw. Trójcy Przenajświętszej w Myszyńcu: praca zbiorowa, Folia Ecclesiastica Pultoviensia, Myszyniec: Parafia Rzymsko-Katolicka pw. Trójcy Przenajświętszej, 2009, s. 114, ISBN 978-83-929143-0-3 [dostęp 2024-07-26] (pol.).
  4. Milena Nalewajk, Nazwiska mieszkańców parafii w Myszyńcu, Myszyniec: Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe, 2021, s. 11, ISBN 978-83-62775-46-0 [dostęp 2024-07-26] (pol.).
  5. Kolegiata w Myszyńcu Bazyliką Mniejszą. [dostęp 2013-11-23].
  6. Dekret ustanawiający kościoły stacyjne roku św. Józefa w diecezji łomżyńskiej [online] [dostęp 2021-03-07].
  7. a b Tomasz Grygiel, Kolegiata w Myszyńcu w świetle nowych ustaleń i atrybucji, „Biuletyn Historii Sztuki”, 83 (4), 2021, s. 923–945, DOI10.36744/bhs.1086, ISSN 2719-4612 [dostęp 2022-09-06].
  8. a b c Zygmunt Płochocki, Karta ewidencyjna zabytków architektury i budownictwa, tzw. „biała” – kościół parafialny pw. Trójcy Przenajświętszej w Myszyńcu [online], zabytek.pl, 15 grudnia 1995 [dostęp 2024-08-02] [zarchiwizowane z adresu 2024-08-02] (pol.).
  9. M. Turek, Architektura Bazyliki Mniejszej w Myszyńcu, Myszyniec 2016, s. 14.
  10. Witold Jemielity, Myszyniec centrum kościelnym Puszczy Zielonej, „Zeszyty Naukowe OTN”, 11, mazowsze.hist.pl, 1997, s. 91-100 [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04].
  11. Maria Przytocka (red.), Dzieje parafii i kościoła pw. Trójcy Przenajświętszej w Myszyńcu: praca zbiorowa, Folia Ecclesiastica Pultoviensia, Myszyniec: Parafia Rzymsko-Katolicka pw. Trójcy Przenajświętszej, 2009, s. 143, ISBN 978-83-929143-0-3 [dostęp 2024-07-26].
  12. Maria Przytocka, Dzieje parafii i kościoła pw. Trójcy Przenajświętszej w Myszyńcu. Praca zbiorowa, Myszyniec: Parafia Rzymsko-Katolicka pw. Trójcy Przenajświętszej, 2009, ISBN 978-83-929143-0-3, OCLC 751390091 [dostęp 2022-07-15].
  13. Wioletta Mosakowska, Karta ewidencyjna zabytków architektury i budownictwa, tzw. „biała” – dzwonnica [online], zabytek.pl, 15 września 1993 [dostęp 2024-09-01] (pol.).