French
DeutschBazylika kolegiacka Trójcy Przenajświętszej w Myszyńcu – Wikipedia, wolna encyklopedia
 nr rej. A-467 z dnia 30 marca 1981[1] | |||||||||||||||||
| kościół parafialny | |||||||||||||||||
 Bazylika kolegiacka w Myszyńcu z jezuicką bramno-dzwonniczą wieżą | |||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||
| Parafia | |||||||||||||||||
| Bazylika mniejsza • nadający tytuł | |||||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne | 11 listopada | ||||||||||||||||
| Przedmioty szczególnego kultu | |||||||||||||||||
| Relikwie | św. Jana Pawła II, św. siostry Faustyny Kowalskiej, bł. ks. Jerzego Popiełuszki, bł. Rodziny Ulmów | ||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Położenie na mapie Myszyńca  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu ostrołęckiego  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Myszyniec  | |||||||||||||||||
 53°22′56″N 21°20′47″E/53,382222 21,346389 | |||||||||||||||||
Bazylika kolegiacka Trójcy Przenajświętszej w Myszyńcu – zabytkowy[1] rzymskokatolicki kościół parafialny z początku XX wieku znajdujący się w Myszyńcu przy ul. Stacha Konwy 12[2].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Kościół został wybudowany staraniem Komitetu Budowy Murowanego Kościoła, a projekt zatwierdzili w 1907 roku przedstawiciele guberni łomżyńskiej[3]. Poprzedni, drewniany, został rozebrany ostatecznie w 1909 roku[3]. W 1914 roku, jeszcze podczas budowy kościoła, ogień strawił plebanię wraz z dokumentami historycznymi, związanymi z myszyniecką parafią[4].
W roku 1999 kościół został wyniesiony do godności kolegiaty. W 1981 roku kościół został wpisany do rejestru zabytków ówczesnego województwa ostrołęckiego (nr rej A-467)[1]. W 2013 roku papież Franciszek podniósł świątynię do godności bazyliki mniejszej[5].
Dekretem biskupa łomżyńskiego Janusza Stepnowskiego z 9 lutego 2021 roku bazylika została ustanowiona jednym z 20 kościołów stacyjnych Papieskiego Roku św. Józefa w diecezji łomżyńskiej[6].
Architektura i wyposażenie
[edytuj | edytuj kod]Jest to neogotycki pięcionawowy kościół halowy wybudowany w latach 1909–1922 według projektu Franciszka Przecławskiego[7][8]. Rola Adolfa Schimmelpfenniga w powstaniu projektu, który jest wymieniany w niektórych źródłach[8] została później odrzucona[7]. Bazylika jest największym budynkiem sakralnym dekanatu Myszyniec. Należy również do największych tego typu obiektów w diecezji łomżyńskiej. Jego wymiary to: 61 m – długość, 30 m – szerokość, 18 m – wysokość do sklepienia, 50 m – wysokość dwóch wież[9][10]. Wybudowano go z cegły, jest nieotynkowany i niepodpiwniczony. Bryła budowli jest rozczłonkowana, z transeptem oraz wieloosiową i wielokondygnacyjną fasadą frontową zwieńczoną dwoma wieżami[8].
W kościele zachowały się stare feretrony i dwa boczne ołtarze z XVIII wieku. Witraże zdobiące okna kościoła zamówione zostały w 1922 roku w Krakowskim Zakładzie Witrażów Oszkleń i Mozaiki S.G. Żeleński, który swoją nazwą nawiązuje do pierwotnego jej właściciela Stanisława Gabriela Żeleńskiego, brata Tadeusza Boya-Żeleńskiego[11].
Organy
[edytuj | edytuj kod]Organy wybudował Adolf Homan w 1924 roku. W latach 2010–2011 remont przeprowadził Bernard Termen z Wilna. Instrument posiada pneumatyczną trakturę gry oraz trzy szafy organowe rozmieszczone nad trzema nawami kościoła[12].
Dyspozycja instrumentu:
| Manuał I | Manuał II | Pedał |
|---|---|---|
| 1. Pryncypał 8` | 1. Pryncypał 8` | 1. Pryncypałbas 16` |
| 2. Bourdon 16` | 2. Amabilis 16` | 2. Violonbas 16` |
| 3. Viola di Gamba 8` | 3. Koncert flet 8` | 3. Subbas 16` |
| 4. Salicionał 8` | 4. Aeolina 8` | 4. Oktawbas 8` |
| 5. Flet niski 8` | 5. Vox Celestis 8` | 5. Kwinta ton 8` |
| 6. Dubelt flet 8` | 6. Violina 8` | 6. Cello 8` |
| 7. Rurflet 4` | 7. Dulcjana 4` | |
| 8. Fugara 4` | 8. Flet dolce 4` | |
| 9. Oktawa 4` | 9. Kornet 8` 5 ch | |
| 10. Szarf 4 chór |
Otoczenie
[edytuj | edytuj kod]Obok świątyni stoi pojezuicka murowana dzwonnica z XVIII wieku, najstarszy murowany budynek w Puszczy Zielonej[13]. Przy wejściu do dzwonnicy znajdują się dwie kuny żelazne (obroże)[14].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Kościół w Myszyńcu widziany z dostrzegalni przeciwpożarowej w Podgórzu (ok. 12 km) -
Widok na bazylikę w Myszyńcu od strony ulicy -
Ołtarz główny -
Wnętrze nawy bocznej -
Chór -
Karawaka przy bazylice -
Kapliczka przy bazylice -
Flaga powiewająca na wieży Bazyliki Mniejszej z okazji świąt majowych -
-
-
Widok z wieży Bazyliki w Myszyńcu -
Widok z wieży Bazyliki w Myszyńcu -
Chrzcielnica -
Tablica informacyjna przed Bazyliką
.jpg)
.jpg)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Rejestr zabytków nieruchomych w województwie mazowieckim (stan na 30 czerwca 2024 roku). Narodowy Instytut Dziedzictwa, 2024-06-30. [dostęp 2024-09-01]. (pol.).
- ↑ Kościół parafialny pw. Trójcy Przenajświętszej [online], zabytek.pl [dostęp 2024-09-01] (pol.).
- ↑ a b praca zbiorowa, Zmiany w wyglądzie i wystroju kościołów w Myszyńcu, [w:] Maria Przytocka (red.), Dzieje parafii i kościoła pw. Trójcy Przenajświętszej w Myszyńcu: praca zbiorowa, Folia Ecclesiastica Pultoviensia, Myszyniec: Parafia Rzymsko-Katolicka pw. Trójcy Przenajświętszej, 2009, s. 114, ISBN 978-83-929143-0-3 [dostęp 2024-07-26] (pol.).
- ↑ Milena Nalewajk, Nazwiska mieszkańców parafii w Myszyńcu, Myszyniec: Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe, 2021, s. 11, ISBN 978-83-62775-46-0 [dostęp 2024-07-26] (pol.).
- ↑ Kolegiata w Myszyńcu Bazyliką Mniejszą. [dostęp 2013-11-23].
- ↑ Dekret ustanawiający kościoły stacyjne roku św. Józefa w diecezji łomżyńskiej [online] [dostęp 2021-03-07].
- ↑ a b Tomasz Grygiel, Kolegiata w Myszyńcu w świetle nowych ustaleń i atrybucji, „Biuletyn Historii Sztuki”, 83 (4), 2021, s. 923–945, DOI: 10.36744/bhs.1086, ISSN 2719-4612 [dostęp 2022-09-06].
- ↑ a b c Zygmunt Płochocki, Karta ewidencyjna zabytków architektury i budownictwa, tzw. „biała” – kościół parafialny pw. Trójcy Przenajświętszej w Myszyńcu [online], zabytek.pl, 15 grudnia 1995 [dostęp 2024-08-02] [zarchiwizowane z adresu 2024-08-02] (pol.).
- ↑ M. Turek, Architektura Bazyliki Mniejszej w Myszyńcu, Myszyniec 2016, s. 14.
- ↑ Witold Jemielity, Myszyniec centrum kościelnym Puszczy Zielonej, „Zeszyty Naukowe OTN”, 11, mazowsze.hist.pl, 1997, s. 91-100 [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04].
- ↑ Maria Przytocka (red.), Dzieje parafii i kościoła pw. Trójcy Przenajświętszej w Myszyńcu: praca zbiorowa, Folia Ecclesiastica Pultoviensia, Myszyniec: Parafia Rzymsko-Katolicka pw. Trójcy Przenajświętszej, 2009, s. 143, ISBN 978-83-929143-0-3 [dostęp 2024-07-26].
- ↑ Piotr Dudzic, Myszyniec ( Bazylika Trójcy Przenajświętszej) [online], musicamsacram.pl [dostęp 2025-04-07].
- ↑ Maria Przytocka, Dzieje parafii i kościoła pw. Trójcy Przenajświętszej w Myszyńcu. Praca zbiorowa, Myszyniec: Parafia Rzymsko-Katolicka pw. Trójcy Przenajświętszej, 2009, ISBN 978-83-929143-0-3, OCLC 751390091 [dostęp 2022-07-15].
- ↑ Wioletta Mosakowska, Karta ewidencyjna zabytków architektury i budownictwa, tzw. „biała” – dzwonnica [online], zabytek.pl, 15 września 1993 [dostęp 2024-09-01] (pol.).