Batalion KOP „Delatyn” – Wikipedia, wolna encyklopedia
Historia | |
Państwo | |
---|---|
Sformowanie | |
Rozformowanie | |
Nazwa wyróżniająca | |
Dowódcy | |
Pierwszy | |
Działania zbrojne | |
kampania wrześniowa | |
Organizacja | |
Kryptonim | |
Dyslokacja | |
Rodzaj sił zbrojnych | |
Formacja | |
Rodzaj wojsk | |
Podległość |
Batalion KOP „Delatyn” – pododdział piechoty, podstawowa jednostka taktyczna Korpusu Ochrony Pogranicza[3].
Formowanie i zmiany organizacyjne
[edytuj | edytuj kod]Pierwotnie batalion stacjonował w Dolinie (nosząc wówczas nazwę Batalion KOP „Dolina”) - po przedyslokowaniu do Delatyna zmienił nazwę na Delatyn[4]. Szef sztabu KOP zawiadamiał pismem nr 106-1/og.org./39 z 10 marca 1939, że: w dniu 7 marca b.r. zostało przeniesione dowództwo batalionu KOP „Delatyn” z Nadwórnej do Delatyna.
Nazwa jednostki pochodzi od leżącego na krańcu pasma Gorganów miasta Delatyn znajdującego się wówczas na obszarze województwa stanisławowskiego i będącego macierzystym garnizonem batalionu. Batalion został sformowany w 1939, po przejęciu przez KOP ochrony dawnej granicy z Czechosłowacją od Straży Granicznej. Z dniem 15 maja 1939 batalion stał się oddziałem gospodarczym. Stanowisko kwatermistrza batalionu przemianowane zostało na stanowisko zastępcy dowódcy batalionu do spraw gospodarczych, płatnika na stanowisko oficera gospodarczego, zastępcy oficera materiałowego dla spraw uzbrojenia na zbrojmistrza, zastępcy oficera materiałowego dla spraw żywnościowych na oficera żywnościowego[5].
Wchodził w skład 1 pułku piechoty KOP „Karpaty”[4] jako II batalion. W wojnie obronnej 1939 włączony w struktury 3 Brygady Górskiej podzielił los innych jednostek Armii „Karpaty”.
Dowódcy batalionu
[edytuj | edytuj kod]- mjr piech. Adolf Galinowski[b][7](I[8] – 15 VI 1939[9])
- mjr piech. Augustyn Swaczyna[c] (15 czerwca[9] - † 10 IX 1939 Ulucz)
Obsada personalna baonu KOP „Nadwórna”
[edytuj | edytuj kod]Obsada personalna baonu KOP „Nadwórna” w marcu 1939[11]
- dowódca batalionu – mjr piech. Adolf Galinowski
- adiutant – kpt. piech. Stanisław Szmidt
- kwatermistrz – kpt. adm. (piech.) Kazimierz I Zieliński
- oficer materiałowy – por. Witold Józef Ludwik Witoszyński
- oficer płatnik – wakat
- lekarz medycyny – kpt. lek. dr Henryk Marceli Bukała
- dowódca 1 kompanii granicznej – kpt. piech. Stefan Kazimierczak
- dowódca 2 kompanii granicznej – por. piech. Jan Nepomucen Hübner
- dowódca 3 kompanii granicznej – por. piech. Aleksander Ładygin
- dowódca kompanii odwodowej – por. piech. Mieczysław Łabędź
- dowódca kompanii km – por. piech. Antoni Olizarowski
- dowódca plutonu – por. piech. Józef Ludwik Metzger
- dowódca plutonu łączności – por. piech. Henryk Oziewicz
Żołnierze batalionu – ofiary zbrodni katyńskiej
[edytuj | edytuj kod]Biogramy zamordowanych znajdują się na stronie internetowej Muzeum Katyńskiego[12]
Nazwisko i imię | stopień | zawód | miejsce pracy przed mobilizacją | zamordowany |
---|---|---|---|---|
Gałkowski Roman[13] | kapitan | żołnierz zawodowy | dowódca 1 kg/ baonu KOP „Troki” | Charków |
Polański Kazimierz | podporucznik rezerwy | prawnik | Charków | |
Czajkowski Jan | kapral | żołnierz | Kalinin | |
Mereszczowski Stanisław | porucznik | żołnierz zawodowy | dca pl kkm baonu KOP „Skałat” | ULK |
Orlik Mieczysław | kapitan | żołnierz zawodowy | adiutant baonu KOP „Dolina” | ULK |
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zarządzenie szefa sztabu KOP ppłk. dypl. Franciszka Węgrzyna w sprawie używania w dowództwie KOP kryptonimów zamiast nazw jednostek KOP[2].
- ↑ Adolf Galinowski (1897-1944), mjr piech., ppłk w AK. Żołnierz armii rosyjskiej od 1915, od 1917 w I Korpusie Polskim na Wschodzie, od 1918 w Związku Wojskowych Polaków w Taszkencie. W WP od 1919. W latach 1932–1935 dowódca batalionu piechoty 66 pp. W latach 1935–1937 w Komendzie Głównej Związku Strzeleckiego. W KOP od 1937. Do stycznia 1939 dowódca baonu KOP „Budsław”. W styczniu 1939 mianowany dowódcą baonu „Nadworna” pułku KOP „Karpaty”. We wrześniu 1939 na dotychczasowym stanowisku. Od września 1941 komendant Inspektoratu Lwów - miasto ZWZ/AK, od marca 1943 do lipca 1944 zastępca komendanta Okręgu Lwów AK. Zmarł w lipcu we Lwowie[6].
- ↑ Augustyn Swaczyna (1896-1939), mjr piech., 1912-1914 członek drużyn „Sokoła”, żołnierz Legionów Polskich. W listopadzie 1914 dostał się do niewoli rosyjskiej. Po zwolnieniu żołnierz 4 DP gen. Żeligowskiego. Po powrocie do kraju p.o. dowódcy I/33 pułku piechoty. 5 lipca 1920 dostał się do niewoli bolszewickiej. Uciekł z obozu pod Moskwą. W 1927 pełnił służbę w 4 pułku strzelców podhalańskich. W KOP od 1937. Do mobilizacji dca baonu KOP „Dolina”. We wrześniu 1939 dca II/1 pp KOP „Karpaty”. Poległ w walkach z Niemcami 10 września w Uluczy[10].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Jednostki organizacyjne KOP według kolejności numerów kryptonimowych. [w:] Oddział II, sygn. I.303.4.4940, s. 397–405 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-02-18].
- ↑ Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 425.
- ↑ Prochwicz, Konstankiewicz i Rutkiewicz 2003 ↓, s. 21.
- ↑ a b Prochwicz i 4/1994 ↓, s. 6.
- ↑ Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 624 i 631.
- ↑ Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 717.
- ↑ Adolf Galinowski, Serwis Polska Podziemna [1].
- ↑ Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 668.
- ↑ a b Wiśniewska i Promińska 2013 ↓, s. 9.
- ↑ Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 751.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 934-935.
- ↑ Księgi Cmentarne – biogramy oficerów.
- ↑ Księgi Cmentarne – wpis 5145.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Marek Jabłonowski, Włodzimierz Jankowski, Bogusław Polak, Jerzy Prochwicz: O niepodległą i granice. Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Wybór dokumentów. WarszawaPułtusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna w Pułtusku. Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, 2001. ISBN 8388067488.
- Jerzy Prochwicz, Andrzej Konstankiewicz, Jan Rutkiewicz: Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Barwa i Broń, 2003. ISBN 978-83-900217-9-9. OCLC 864242470.
- Jerzy Prochwicz. Korpus Ochrony Pogranicza w przededniu wojny, Część II. Przemiany organizacyjne i przygotowania wojenne KOP w 1939. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 4 (150), s. 148-160, 1994. Warszawa: Wydawnictwo „Czasopisma Wojskowe”. ISSN 0043-7182.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Iwona Wiśniewska , Katarzyna Promińska , Wstęp do inwentarza zespołu archiwalnego „Brygada Korpusu Ochrony Pogranicza «Podole»”, Szczecin: Archiwum Straży Granicznej, 2013 .