Władysław Oporowski – Wikipedia, wolna encyklopedia
Prymas Polski i Litwy | |||
| |||
Kraj działania | |||
---|---|---|---|
Data i miejsce urodzenia | |||
Data i miejsce śmierci | |||
Arcybiskup gnieźnieński | |||
Okres sprawowania | 1449–1453 | ||
Prymas Polski | |||
Okres sprawowania | 1449–1453 | ||
Wyznanie | |||
Kościół | |||
Nominacja biskupia | 1 marca 1434 | ||
Sakra biskupia | 19 września 1434 | ||
|
Władysław z Oporowa herbu Sulima (ur. ok. 1395 w Oporowie, zm. 11 marca 1453 w Oporowie) – arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski w latach 1449-1453, biskup kujawski 1434-1449, podkanclerzy koronny.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był drugim synem wojewody łęczyckiego Mikołaja z Oporowa herbu Sulima. Uzyskał wykształcenie uniwersyteckie (w Padwie) i tytuł naukowy doktora dekretów. Profesor na wydziale prawa i rektor Uniwersytetu Krakowskiego (1426). Pracował w kancelarii królewskiej Władysława II Jagiełły, z czasem uzyskując urząd podkanclerzego Królestwa Polskiego (1429-1434). Był jednym z najważniejszych współpracowników króla w polityce zagranicznej. Wraz z Mikołajem Kiczką, uczestniczył w 1422 w procesie rzymskim toczącym się pomiędzy Polską a Zakonem krzyżackimi. Był obecny przy wystawieniu przez Władysława II Jagiełłę przywileju jedlneńskiego w 1430 roku[1]. 31 grudnia 1435 roku podpisał akt pokoju w Brześciu Kujawskim[2].
Był uczestnikiem konfederacji Zbigniewa Oleśnickiego w 1438 roku[3].
Piastował różne beneficja i urzędy kościelne, z których najważniejsze to: biskupstwo włocławskie (1434-1449) i arcybiskupstwo gnieźnieńskie (1449-1453). Jako arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski stał przez 4 lata na czele kościoła polskiego. Był fundatorem gotyckiego zamku w Oporowie koło Kutna, gdzie zmarł 11 marca 1453[4]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Franciszek Piekosiński, Wiece, sejmiki, sejmy i przywileje ziemskie w Polsce wieków średnich, Kraków 1900, s. 43.
- ↑ Codex diplomaticus Regni Poloniae et Magni Ducatus Lituaniae, wydał Maciej Dodgiel, t. 4, Wilno 1764, s. 133.
- ↑ Codex epistolaris saeculi decimi quinti. T. 2, 1382-1445, Kraków 1891, s. 366.
- ↑ Bernadeta Kruszyk, Władysław Oporowski, Poczet Arcybiskupów Gnieźnieńskich, Archidiecezja Gnieźnieńska
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod] | Ta sekcja od 2021-06 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji. |
- J. Fijałek, Polonia apud Italos scholastica saeculum XV, Kraków 1900, s. 54-57.
- A. Gąsiorowski, Oporowski Władysław (właściwie Władysław z Oporowa) h. Sulima (zm. 1453), podkanclerzy koronny, biskup włocławski, potem arcybiskup gnieźnieński i prymas, Polski Słownik Biograficzny, t. XXIV, Wrocław 1979, s. 142-144.
- J. Korytkowski, Arcybiskupi gnieźnieńscy, prymasowie i metropolici polscy od roku 1000 aż do roku 1821, t. I-V, Poznań 1888-1892.
- M. Kosman, Poczet prymasów Polski, Warszawa 1997, s. 85-88.
- P. Nitecki, Biskupi Kościoła w Polsce. Słownik biograficzny, Warszawa 1992, s. 155.
- K. R. Prokop, Arcybiskupi gnieźnieńscy w tysiącleciu, Kraków 2000, s. 130-133.
- Zofia Wilk-Woś, Władysław z Oporowa (ok. 1395-1453), podkanclerzy królewski, biskup włocławski i arcybiskup gnieźnieński, „Studia Claramontana”, t. 21, 2003, s. 174-449.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Władysław z Oporowa h. Sulima, Internetowy Polski Słownik Biograficzny [dostęp 2022-01-07].
- ↑ a b c d e f g h i j k l Pełniący funkcję rektora w zastępstwie.
- ↑ Od 1805 do 1809 Uniwersytet połączony z Uniwersytetem Lwowskim i zgermanizowany, 1809 repolonizacja po włączeniu Krakowa do Księstwa Warszawskiego.
- ↑ W latach 1853–1860 rektorów nie wybierano, Uniwersytetem kierował mianowany przez rząd kurator.
- ↑ Sprawował obowiązki rektora Tajnego Uniwersytetu.