Marek Szymański (oficer) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Marek Szymański

Sęp, Rafał, Czarny

Data i miejsce urodzenia	25 kwietnia 1916 Końskie, Królestwo Polskie
Data i miejsce śmierci	27 marca 1996 Warszawa, Polska
Przebieg służby
Siły zbrojne	Wojsko Polskie Armia Krajowa
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa: kampania wrześniowa powstanie warszawskie
Odznaczenia

Marek Szymański, ps. Sęp, Rafał, Czarny (ur. 25 kwietnia 1916 w Końskich, zm. 27 marca 1996 w Warszawie) – polski dziennikarz, kapitan saperów Wojska Polskiego i żołnierz Armii Krajowej.

Urodził się w rodzinie Mariana i Marii Szymańskich. W latach 1927–1930 uczęszczał do Gimnazjum w Końskich^[1]. W latach 1930–1936 służył w Korpusie Kadetów nr 2 w Chełmnie. Od 21 września 1936 do 3 stycznia 1937 był słuchaczem Szkoły Podcho­rążych Rezerwy Saperów w Warszawie, a od 4 stycznia 1937 do 12 sierpnia 1939 Szkoły Podchorążych Saperów w Warszawie. 1 września 1939 otrzymał awans na podporucznika i dostał przydział do Armii Łódź w 28 batalionie saperów^[2].

Po kampanii wrześniowej, w październiku 1939, przyjęty został do Oddziału Wydzielonego WP mjr. Henryka Dobrzańskiego „Hubala” początkowo na stanowisko kwatermistrza, później mianowany dowódcą piechoty. Uczestnik Wywiadu Wschodniego KG ZWZ OSR. II Północ-Wilno.

W sierpniu 1942 powrócił do Warszawy. Po awansie na porucznika został dowódcą oddziału dyspozycyjnego KG AK, zmieniając pseudonim na Czarny. Od marca do połowy lipca 1944 walczył w Kompanii Warszawskiej 27 Wołyńskiej Dywizji AK jako zastępca dowódcy, a następnie w powstaniu warszawskim w batalionie „Czata 49” Zgrupowania „Radosław”. Ciężko ranny, przewieziony przez Wisłę, trafił na leczenie do Lublina. Tam aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa, został skazany na 10 lat i wysłany do Wronek^[1].

Po amnestii w Warszawie poświęcił się dziennikarstwu. Opublikował Oddział majora „Hubala”. Warszawa: Książka i Wiedza, 1986. ISBN 83-05-11561-5. Brak numerów stron w książce

Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 188-3-40,41)^[3].

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (1944)
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1974)
• Krzyż Walecznych (czterokrotnie)
• Złoty Krzyż Zasługi (1969)
• Krzyż Partyzancki (1968)^[4]
• Warszawski Krzyż Powstańczy (1981)^[5]
• Krzyż Armii Krajowej (1967)

Mąż Cezarii Iljin-Szymańskiej, architekt, bohaterki beletrystycznej opowieści historycznej nagrodzonej przez Związek Pisarzy na Obczyźnie w Londynie jako Najlepsza Książka Roku 2006: Aleksandra Ziółkowska-Boehm Kaja od Radosława czyli Historia Hubalowego krzyża, Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza, Warszawa 2006, 2014, ISBN 83-7319-975-6, ISBN 978-83-7758-635-8.

• Wymieniany w książce: Melchior Wańkowicz: „Hubalczycy”, Warszawa 1970 (wiele wydań. Pierwsze wydanie „Wrzesień Zagwiący”).
• Bohater książki: Cezaria Iljin-Szymańska: Kpt. Marek Szymański „Sęp”, „Rafał”, „Czarny”. Od legendy Hubala – do Wronek, Warszawa 2003.
• Jeden z głównych bohaterów książki Aleksandry Ziółkowskiej-Boehm Kaja od Radosława czyli historia Hubalowego krzyża.

W warszawskiej katedrze polowej jest tablica upamiętniająca Marka Szymańskiego.

• Daniel Koreś: Szymański Marek. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 50. Warszawa – Kraków: Polska Akademia Nauk – Polska Akademia Umiejętności, 2015, s. 184–186. ISBN 978-83-63352-37-0.
• Aleksandra Ziółkowska-Boehm, Kaja od Radosława, czyli historia Hubalowego krzyża (Warszawa, 2006, 2014), ISBN 83-7319-975-6, ISBN 978-83-7758-635-8.
• Aleksandra Ziółkowska-Boehm, Kaia Heroine of the 1944 Warsaw Rising (Lanham, MD, USA, 2012, 2014), ISBN 978-0-73917-270-4, ISBN 978-0-7391-9053-1.

• Strona poświęcona mjr Henrykowi Dobrzańskiemu – Hubalowi dowódcy Oddziału Wydzielonego Wojska Polskiego
• Rozmowa z Aleksandrą Ziółkowską-Boehm

• p
• d
• e

Związek Walki Zbrojnej – Armia Krajowa

Komenda Główna	Biuro Finansów i Kontroli Biuro Informacji i Propagandy Biuro Inspekcji Kedyw Oddział I Oddział II Oddział III Oddział IV Oddział V Wojskowa Służba Kobiet Szefostwo Biur Wojskowych Szefostwo Komunikacji Wojskowych
Obszary	Białostocki Lwowski Warszawski Zachodni Południowy
Okręgi	Białystok Kraków Lublin Lwów Łódź Nowogródek Polesie Pomorze Poznań Radom-Kielce Stanisławów Śląsk Tarnopol Warszawa Wilno Wołyń
Korpusy	Kielecki Warszawski
Dywizje piechoty	2 DP 3 DP 5 DP 6 DP 7 DP 8 DP 9 DP 10 DP 11 DP 12 DP 21 DP 22 DP 24 DP 25 DP 26 DP 27 DP 28 DP 29 DP 30 DP 106 DP
Brygady	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 12 13 23 24 36 Gozdawa Kielecka KBKZ Zagłębiowska
Pułki piechoty	1 pspodh. 2 pp Leg. 3 pp Leg. 4 pp Leg. 5 pspodh. 6 psp 7 pp Leg. 8 pp Leg. 9 pp Leg. 10 pp 12 pp 13 pp 15 pp 15 pp 16 pp 17 pp 18 pp 19 pp 21 pp 22 pp 23 pp 24 pp 26 pp 27 pp 28 pp 30 pp 31 pp 32 pp 33 pp 34 pp 35 pp 36 pp 38 pp 39 pp 40 pp 41 pp 42 pp 43 pp 45 pp 48 pp 49 pp 50 pp 51 pp 52 pp 53 pp 72 pp 74 pp 77 pp 78 pp 82 pp 84 pp 112 pp 116 pp 120 pp
Pułki kawalerii	1 pszw 7 puł 8 pal 8 puł 8 psk 10 pal 10 kpa 14 puł 19 puł 21 puł 23 puł 27 puł
Akcje i operacje	Akcja Antyk Akcja „Burza” Akcja Getto Akcja Góral Akcja w Lidzie Akcja N Akcja Nieszpory Akcja Pensjonat Akcja w Pińsku Akcja pod Arsenałem Akcja Taśma Akcja w Końskich Akcja w Celestynowie Akcja Wilanów Akcja Wieniec Akcja Wiśnicz Operacja Hermann Operacja Memel Operacja „Ostra Brama” Powstanie iwienieckie Powstanie warszawskie Powstanie zamojskie Rozbicie więzienia w Kielcach Rozbicie więzienia w Pułtusku
Dywersja i sabotaż	Akcja Bielany Akcja Bollwerk Akcja na tartak w Piaskach Królewskich Akcja Nieszpory Akcja Nowy Rok Akcja Wieniec Mały sabotaż Wysadzenie pociągu w Choszczówce (1943) Wysadzenie pociągu w Piasecznie (1943) Zatopienie statku Tannenberg Zamach bombowy na dworcu kolejowym Friedrichstraße w Berlinie Zamach bombowy na kolej S-Bahn w Berlinie
Zamachy	Akcja Braun Akcja Bürkl Akcja „C” Akcja Durrfeld Akcja Europejska Akcja Główki Akcja Komitet Ukraiński Akcja Koppe Akcja Kośba Akcja Kretschmann Akcja Krüger Akcja „Kutschera” Akcja Leitgeber Akcja Milke Akcja Panienka Akcja Rodewald Akcja Stamm Akcja Topiel Akcja Za Kotarą Likwidacja Heinricha Krafta Likwidacja Hugo Dietza Likwidacja Nadwywiadu Rządu Londyńskiego Zamach na Hansa Franka Zamachy na Curta Hoffmanna Zamach na Maksa Petersa
Bitwy i potyczki	Bitwa o Skalbmierz Bitwa o Surkonty Bitwa w Lasach Janowskich i Puszczy Solskiej Bitwa na Porytowym Wzgórzu Bitwa pod Jaksicami (1944) Bitwa pod Kałużówką Bitwa pod Lasowcami Bitwa pod Murowaną Oszmianką Bitwa pod Mikuliszkami Bitwa pod Graużyszkami Bitwa pod Skorzowem Bitwa pod Wojdą Bój pod Pęcicami Potyczka pod Skroniowem Starcie pod Sucharami Starcie w Kamieniu Stołpeckim Wypad na Marianów Walki o Kowel i Włodzimierz Wołyński (1944) Wypad na Truskaw
Wywiad	Most I Most II Most III Operacja Synteza
Organizacje	AKO Cichociemni Polskie Państwo Podziemne Szare Szeregi ŚZŻ AK Grupy Szturmowe Republika Pińczowska Rzeczpospolita Iwonicka Rzeczpospolita Turgielska
Odznaczenia	Krzyż Armii Krajowej Odznaka „Krzyż Powstania Warszawskiego” Warszawski Krzyż Powstańczy