Spółgłoska zwarto-szczelinowa krtaniowa bezdźwięczna – Wikipedia, wolna encyklopedia

Spółgłoska zwarto-szczelinowa krtaniowa bezdźwięczna – rodzaj dźwięku spółgłoskowego występujący w językach naturalnych, oznaczany w międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA dwuznakiem [ʔh]. Często od zapisu używa się łącznika górnego ⟨ʔ͡h⟩ lub dolnego ⟨ʔ͜h⟩ w celu uniknięcia pomyłki, ponieważ niektóre języki kontrastują niektóre spółgłoski zwarto-szczelinowe oraz sekwencje spółgłosek zwartych i szczelinowych, na przykład język polski, w którym słowo czysta wymawiane jest ze spółgłoską zwarto-szczelinową /t͡ʂ/, a słowo trzysta wymawiane jest jako sekwencja dwóch fonemów /tʂ/^[1].

W czasie artykulacji podstawowego wariantu [ʔh]:

• modulowany jest prąd powietrza wydychanego z płuc, czyli jest to spółgłoska płucna egresywna
• tylna część podniebienia miękkiego zamyka dostęp do jamy nosowej, powietrze uchodzi przez jamę ustną (spółgłoska ustna)
• prąd powietrza w jamie ustnej przepływa ponad całym językiem lub przynajmniej uchodzi wzdłuż środkowej linii języka (spółgłoska środkowa)
• jest to spółgłoska krtaniowa – Masy powietrza wydychanego z płuc przechodzą między więzadłami głosowymi, ale właściwie nie jest to spółgłoska szczelinowa.
• wiązadła głosowe nie drgają, spółgłoska ta jest bezdźwięczna.

• Edmund Gussmann: The Phonology of Polish. Oxford University Press, 2007. ISBN 978-0-19-926747-7.
• Shifeng Yang: A Report of Investigating Dialects in Yunnan Province [雲南方言調查報告]. 1969.
• John Colarusso: The Typology of the Gutturals. 2012.
• Beverley Collins, Inger M. Mees: The Phonetics of English and Dutch. Leiden: Brill Publishers, 2003. ISBN 90-04-10340-6.