Strażnica WOP Szlachtowa – Wikipedia, wolna encyklopedia

Strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza Szczawnica/Szlachtowa – nieistniejący obecnie podstawowy pododdział graniczny Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę ochronną na granicy polsko-czechosłowackiej.

Strażnica Straży Granicznej w Szlachtowej/Szczawnicy – nieistniejąca obecnie graniczna jednostka organizacyjna polskiej straży granicznej realizująca zadania bezpośrednio w ochronie granicy państwowej ze Słowacją.

Strażnica została sformowana w 1945 w strukturze 40 komendy odcinka^[1] jako 184 strażnica WOP (Szczawnica)^[2][3] o stanie 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego^[4].

W związku z reorganizacją oddziałów WOP w 1948, strażnica podporządkowana została dowódcy 49 batalionu OP. Stacjonowała w Szlachtowej^[5]. Od 15 marca 1954 wprowadzono nową numerację strażnic^[b], a strażnica WOP Szlachtowa II kategorii otrzymała nr 187^[7] W 1956 rozpoczęto numerowanie strażnic na poziomie brygady. Strażnica II kategorii Szlachtowa była 1. w 3 Brygadzie Wojsk Ochrony Pogranicza.

1 stycznia 1964 placówka WOP Szlachtowa posiadała nr 15 i była kategorii II^[8].

Straż Graniczna:

Z dniem 16 maja 1991 przejęta przez Karpacki Oddział Straży Granicznej i przyjęła nazwę Strażnica Straży Granicznej w Szlachtowej^[9], a w 2001 została przemianowana na Strażnicę Straży Granicznej w Szczawnicy^[10]  i funkcjonowała do 23 sierpnia 2005 kiedy to została przekształcona w Placówkę Straży Granicznej w Szczawnicy^[c][11].

Strażnice sąsiednie:

• 183 strażnica WOP Piwniczna ⇔ 185 strażnica WOP Niedzica – 1946

• chor. Wenecjusz Zieliński (1952–?)
• mjr Tadeusz Gizicki^[12].

• Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
• Marek Jarosiński. Rys historyczny beskidzko-karpackiego pogranicza polsko-słowackiego. „Biuletyn Centralnego Ośrodka Straży Granicznej”. 1/2000, 2000. Koszalin: Centralny Ośrodek Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego. ISSN 1429-2505. 
• Halina Łach: System ochrony polskiej granicy państwowej. Olsztyn: Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych. Wydział Humanistyczny UWM, 2013. ISBN 978-83-935593-8-1.
• Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945–1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
• Wydział Prezydialny Karpackiego OSG: Straż Graniczna od 1991–Karpacki Oddział Straży Granicznej. [w:] Muzeum Polskich Formacji Granicznych im. Władysława Raginisa [on-line]. muzeumsg.pl. [dostęp 2017-05-22]. (pol.).
• ASGr.Historia Karpackiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza. Kraków 1962.
• Archiwum SGr., DWOP, sygn. 217/143, Wykazy dyslokacyjne Wojsk Ochrony Pogranicza 1946. Wykaz strażnic i miejsc ich rozlokowania adresowany do Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego i Ministerstwa Spraw Zagranicznych z 4 maja 1946.
• Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Dyslokacja jednostek Wojsk Ochrony Pogranicza z 8 kwietnia 1954.
• Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1400/3, k. 590–620; Rozkazy zarządzenia i wytyczne w zakresie wszelkiego rodzaju zaopatrzenia. Wykaz dyslokacyjny jednostek i pododdziałów WOP na dzień 1 stycznia 1964.