Cmentarz wojenny nr 122 – Łużna – Wikipedia, wolna encyklopedia

Cmentarz wojenny nr 122 – Łużna
Zabytek: nr rej. A-686 z 20.11.1992[1]
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Polska

Miejscowość

Łużna

Typ cmentarza

wojenny

Stan cmentarza

nieczynny

Liczba grobów

18

Data ostatniego pochówku

1915

Architekt

Jan Szczepkowski

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Łużna, cmentarz wojenny nr 122”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Łużna, cmentarz wojenny nr 122”
Położenie na mapie powiatu gorlickiego
Mapa konturowa powiatu gorlickiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Łużna, cmentarz wojenny nr 122”
Położenie na mapie gminy Łużna
Mapa konturowa gminy Łużna, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Łużna, cmentarz wojenny nr 122”
Ziemia49°43′00,4″N 21°03′38,9″E/49,716778 21,060806

Cmentarz wojenny nr 122 w Łużnej – żołnierskie miejsce pochówku z czasów I wojny światowej zlokalizowane w Łużnej na wzgórzu Pustki. Jeden z ponad 400 zachodniogalicyjskich cmentarzy wojennych zbudowanych przez Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie. W IV okręgu Łużna cmentarzy tych jest 27[2].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Cmentarz powstał w miejscu walk. Na Pustkach znajdowały się okopy rosyjskie. 2 maja 1915 r. sprzymierzone wojska austro-węgierskie i niemieckie rozpoczęły operację przełamania frontu rosyjskiego zwaną bitwą pod Gorlicami. Po trwającym 4-godzinnym ostrzale artyleryjskim z wszystkich dział wysunięte okopy rosyjskie zostały przez artylerię zniszczone. Ukryte w lesie przetrwały jednak ogień artyleryjski i pozwoliły armii rosyjskiej stawić opór. Wojska austro-węgierskie i niemieckie zdobyły wzgórze po ataku na bagnety, lecz poniosły duże straty w ludziach[3].

Na cmentarzu w 15 grobach zbiorowych i 3 pojedynczych pochowanych jest 154 żołnierzy armii rosyjskiej[2].

Opis cmentarza

[edytuj | edytuj kod]

Znajduje się on na zachodnim zboczu Pustek, poniżej cmentarza wojennego nr 123. Zaprojektował go kierownik artystyczny okręgu IV Jan Szczepkowski. Zbudowany jest na planie prostokąta i otoczony od frontu kamiennymi słupami połączonymi parami rur, a z pozostałych stron murem kamiennym. Na cmentarz wchodzi się drewnianą bramą. Na wprost od wejścia znajduje się ściana pomnikowa z tablicą podającą liczbę pochowanych tu żołnierzy. Góruje nad nią krzyż lotaryński.

Nagrobki mają formę kamiennego, stopniowanego cokołu. Na każdym z trzech stopni stoi żeliwny krzyż lotaryński. Na najwyższym stopniu cokołu umieszczona jest emaliowa tabliczka nagrobna. Na środku cmentarza wyróżnia się pojedynczy wyższy krzyż lotaryński. W grobie tym pochowany jest rosyjski oficer.

Cmentarz przeszedł remont i obecnie zachowany jest w dobrym stanie, mimo że zatarły się pola grobowe.

Na cmentarzu pochowani są wyłącznie żołnierze armii rosyjskiej. Nie jest to jedyne miejsce pochówku żołnierzy tej armii poległych w walkach o Pustki. Na znajdującym się obok cmentarzu nr 123 spoczywa 212 carskich żołnierzy[4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 24 [dostęp 2018-06-29].
  2. a b Roman Frodyma, Galicyjskie cmentarze wojenne, tom I. Beskid Niski i Pogórze, Warszawa: Rewasz, 1995, s. 72, ISBN 83-85557-20-2.
  3. Franciszek Ksawery Latinik: Żołnierz polski pod Gorlicami 1915. Przemyśl: Zakład Graficzny i Introligatorski D.O.K, 1923. (pol.).
  4. Na podstawie tablicy informacyjnej na cmentarzu nr 123.