Cmentarz wojenny nr 312 – Stary Wiśnicz – Wikipedia, wolna encyklopedia

Cmentarz wojenny nr 312
Stary Wiśnicz
Ilustracja
Ogólny widok cmentarza
Państwo

 Polska

Miejscowość

Stary Wiśnicz

Typ cmentarza

wojenny

Stan cmentarza

nieczynny

Liczba pochówków

37

Liczba grobów

33

Architekt

Franz Stark

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny nr 312Stary Wiśnicz”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny nr 312Stary Wiśnicz”
Położenie na mapie powiatu bocheńskiego
Mapa konturowa powiatu bocheńskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny nr 312Stary Wiśnicz”
Położenie na mapie gminy Nowy Wiśnicz
Mapa konturowa gminy Nowy Wiśnicz, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny nr 312Stary Wiśnicz”
Ziemia49°55′12″N 20°28′38″E/49,920000 20,477222
Dwa przetrwałe krzyże (jeden złamany)

Cmentarz wojenny nr 312 – Stary Wiśnicz – cmentarz z I wojny światowej znajdujący się w miejscowości Stary Wiśnicz w województwie małopolskim, w powiecie bocheńskim, w gminie Nowy Wiśnicz. Jest jednym z 400 zachodniogalicyjskich cmentarzy wojennych zbudowanych przez Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie. Z tej liczby w okręgu bocheńskim cmentarzy jest 46[1].

Położenie

[edytuj | edytuj kod]

Położony jest na średniej wysokości 285 m na cmentarzu parafialnym w Starym Wiśniczu, na zboczu opadającym w północnym kierunku do doliny Leksandrówki. Prowadzi do niego droga odbiegająca od skrzyżowania przy kościele parafialnym w Starym Wiśniczu w kierunku zachodnim (ok. 300 m). Cmentarz wojenny znajduje się w górnej, zachodniej części cmentarza parafialnego i jest dobrze widoczny, gdyż obsadzony jest żywotnikami[2].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Pochowano tutaj głównie żołnierzy armii rosyjskiej, którzy zginęli na okolicznych polach na początku grudnia 1914 w czasie operacji limanowsko-łapanowskiej. 7 grudnia Rosjanie obsadzili wzgórza Pogórza Wiśnickiego na zachód od Stradomki. Atakujące od południa oraz od strony Łapanowa i doliny Stradomki wojska austriackie zdobywały je przez kilka dni. Po kilkudniowych niezwykle zaciętych walkach Austriacy wyparli wojska rosyjskie z tych terenów. 13 grudnia Rosjanie rozpoczęli odwrót dalej na wschód[3].

Na cmentarzu tym pochowano:

  • 36 żołnierzy armii rosyjskiej.
  • 1 żołnierza armii austro-węgierskiej.

Łącznie 37 żołnierzy, zidentyfikowano tylko jednego[4].

Opis cmentarza

[edytuj | edytuj kod]

Cmentarz wykonany jest na planie wielokąta. Był ogrodzony kamiennym murem i prowadziły do niego schody. Do współczesnych czasów przetrwał w bardzo złym stanie. Przetrwały 2 duże żeliwne krzyże typu rosyjskiego, ułomek trzeciego krzyża oraz 1 mniejszy, wykonany z grubych płaskowników). Nagrobki i oryginalne ogrodzenie uległy zupełnemu zniszczeniu. Ponadto po II wojnie światowej na cmentarzu tym dokonano dwóch pochówków i umieszczono na grobach duże nagrobki.

Losy cmentarza

[edytuj | edytuj kod]

W okresie Polski międzywojennej doceniano rangę cmentarza i był wówczas pielęgnowany przez miejscową społeczność. Po II wojnie ranga cmentarza w świadomości społeczeństwa i ówczesnych władz zmalała. Cmentarz ulegał też w naturalny sposób niszczeniu. Dopiero w latach 80. zaczęła narastać świadomość potrzeby ochrony[5]. Obecnie cmentarz jest nieco odnowiony.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Jerzy J. P. Drogomir: Polegli w Galicji Zachodniej 1914-1915 (1918). Tom 2. Tarnów: Muzeum Okręgowe w Tarnowie, 2002. ISBN 83-85988-57-2.
  2. Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna. [dostęp 2013-10-10].
  3. Dąbrowski Jan: Wielka Wojna 1914- 1918. Trzaska, Evert i Michalski /reprint-Wydawnictwo KURPISZ s.c., 1937/ reprint 2000. ISBN 83-87621-72-2.
  4. Ogólnopolska komputerowa baza cmentarzy wojennych. [dostęp 2013-10-22].
  5. Frodyma Roman. Cmentarze wojenne z I Wojny Światowej na Ziemi Tarnowskiej. Przewodnik Turystyczny. Krosno: Wydawnictwo "Ruthenus" 2006. ISBN 978-83-7530-000-0