Cmentarz wojenny nr 58 – Przysłup – Wikipedia, wolna encyklopedia
nr rej. A-1220/M z 13.09.2010[1] | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Typ cmentarza | wojenny |
Stan cmentarza | nieczynny |
Powierzchnia cmentarza | 740 m² |
Liczba pochówków | 136 |
Liczba grobów | 28 |
Liczba kwater cmentarnych | 10 |
Architekt | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu gorlickiego | |
Położenie na mapie gminy Uście Gorlickie | |
49°33′09,6″N 21°13′10,3″E/49,552667 21,219528 |
Cmentarz wojenny nr 58 – Przysłup – zabytkowy cmentarz z I wojny światowej znajdujący się w północnej części wsi Przysłup w gminie Uście Gorlickie, pod szczytem Magury Małastowskiej, zaprojektowany przez Dušana Jurkoviča. Jeden z ponad 400 zachodniogalicyjskich cmentarzy wojennych zbudowanych przez Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie. Należy do I Okręgu Cmentarnego Nowy Żmigród. Jest to najwyżej położony tego typu cmentarz (około 800 m) w Galicji Zachodniej[2].
Opis
[edytuj | edytuj kod]Obiekt znajduje się w lesie, około 100 m od szczytu Magury Małastowskiej. Najłatwiej do niego trafić ścieżką znakowaną biało-czarnymi kwadratami ze szczytu Magury Małastowskiej. Ścieżka rozpoczyna się na rozejściu szlaków zielonego i niebieskiego . Po przejściu około 100m od rozejścia szlaków natrafiamy na zarośnięty jeżynami cmentarz wojenny 58. Kontynuując schodzenie dalej ścieżką po około 20 minutach dochodzimy do wspaniale położonego cmentarza wojennego 59.
Cmentarz ma kształt prostokąta o powierzchni 740 m² otoczonego kamiennym około metrowym murem. Na głównej osi przy tylnym murze duży kamienny pomnik zwieńczony wysokim drewnianym krzyżem zwężającym się uskokowo ku górze. W ścianę frontową pomnika wkomponowano dwa głazy z wykutą inskrypcją :
- ....
- LASST DIE BEWAHRTEN NIMMER
- MEHR VERSIEGEN-UND WETTER
- FRUHUNG BLUHT AUS UNDSE...
- ....[3]
Na cmentarzu pochowano w 10 mogiłach zbiorowych i 28 grobach pojedynczych 136 żołnierzy:
- 64 austro-węgierskich m.in. z 9 Pułku Piechoty Austro-Węgier, 10 PP, 18 PP, 36 PP, 89 PP, 4 Bośniacko-Hercegowińskiego Pułku Piechoty, 10 Pułku Piechoty k.k. Landwehry
- 72 rosyjskich m.in. z 193 Swiżajskiego Pułku Piechoty
poległych od stycznia do maja 1915[4].
Cmentarz w latach 2010-2016 odbudowany siłami społecznymi przez stowarzyszenia:Magurycz i Przyjaciół Nowicy[2].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]- Widok ogólny
- Główna oś kompozycyjna cmentarza
- Fragment cmentarza
- Krzyż jednoramienny
- Krzyż na pomniku centralnym
- Krzyż dwuramienny
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2015-05-20] .
- ↑ a b Paweł Kutaś Cmentarze I Wojny Światowej w powiecie gorlickim, Wydawnictwo PROMO, Zakrzów 2015, ss. 132, 133 ISBN 978-83-60941-39-3
- ↑ W źródłach występuje tłumaczenia całego tekstu: Oto nagroda, która po wojnie nas czeka: z tysięcy małych źródeł w godzinie potrzeby wezbrały nasze siły jak potężna rzeka. Nie dopuśćcie więc nigdy, ażeby źródła te wysychały, bo tylko wtedy ze znoju i krwi naszej wiosna rozkwitnie pokoju.
- ↑ Oktawian Duda, Cmentarze I Wojny Światowej w Galicji Zachodniej 1914–1918 – Studia i materiały, Ośrodek Ochrony Zabytkowego Krajobrazu, Warszawa 1995, ss. 123, 124